Omgaan met moeilijke emoties en de rol van de natuur
Soms wordt je overspoeld door moeilijke emoties. Hoe ga je daarmee om, en hoe vind je de weg terug naar innerlijke rust? Als je mij al wat langer volgt, zal het je niet verbazen dat voor mij de natuur heel helpend is bij het omgaan met moeilijke emoties. Maar wat gebeurt er nu eigenlijk als je overspoeld wordt door emoties? En hoe kan je de natuurlijke omgeving benutten om emoties te begrijpen en te reguleren.
Ik introduceer hier de ‘Window of Tolerance’ (Siegel, 1999). Dit is een handige tool om jou te helpen je balans te (her)vinden. Ik laat je zien hoe je emoties kunt herkennen en begrijpen, maar ook hoe je ze kunt beheersen, zodat je vanuit een plek van rust en zelfverzekerdheid kunt leven en handelen. Want moeilijke emoties zullen er altijd zijn, en ze hoeven niet weg, want dat zou zijn alsof je de spreekwoordelijke bal onder water probeert te houden. Op een gegeven moment houd je dat niet meer, en dan vliegt die bal met een harde klap in je gezicht. Maar je kunt wel op een manier met moeilijke emoties omgaan die jou minder energie kost.
De functie van emoties
Hoewel emoties complex zijn en verschillende psychologische benaderingen er verschillende meningen over hebben, is één ding duidelijk: emoties hebben een belangrijke functie. Ze zijn als een kompas dat jou iets vertelt over de situatie waarin je je bevindt. Angst beschermt je bijvoorbeeld tegen dreigend gevaar, terwijl vertrouwen je in staat stelt om verbinding te maken met anderen. Daarom is het belangrijk om emoties niet te negeren, maar ze juist te omarmen als een waardevolle gids in jouw leven, zodat je leert omgaan met moeilijke emoties.
Moeilijke emoties hebben een begin en een eind
Zelfs wanneer emoties verstoord zijn door factoren zoals depressie, burn-out of trauma, hebben ze een begin en een einde. Dit inzicht is van onschatbare waarde. Het betekent dat je erop kunt vertrouwen dat als je een heftige emotie ervaart, dit een tijdelijke staat van zijn is. Bedenk maar als je schikt, omdat je terwijl je rustig over straat loopt bijna omver gereden wordt door een flitsbezorger. Ik weet niet hoe het met jou is, maar ik ervaar dan een heftige emotie (voornamelijk angst en boosheid). Maar deze emotie ebt al snel weer weg. Als jouw innerlijke kompasnaald ontregeld is, door langdurige stress, of trauma uit het verleden, kan het zijn dat je langer dan nodig is blijft hangen in deze moeilijke emoties. Je kan dan niet langer blindelings vertrouwen op je emoties.
Dr. Siegel’s theorie over de Window of Tolerance biedt een inzichtelijke manier om te begrijpen hoe emoties gedurende de dag schommelen. Wanneer je je in je optimale spanningsniveau bevindt, kun je gedachten en gevoelens effectief verwerken en ben je open voor anderen. Echter, wanneer je “boven je raampje” zit, ben je te gespannen en kun je in een ‘vluchten of vechten’ reflex schieten. Als je “onder je raampje” zit, voel je je juist lusteloos en afstandelijk.
Het goede nieuws is dat deze pieken en dalen niet eeuwig duren. Je lichaam en hersenen zijn niet ontworpen om voortdurend gespannen te zijn. Er komt altijd een moment waarop je je beter voelt en vanuit helderheid en ontspanning beslissingen kunt nemen. Soms gebeurt dit vanzelf, maar soms moet je actief stappen ondernemen om terug te keren naar je ‘raampje’. Hierna bespreek ik drie stappen, waarmee je kunt omgaan met moeilijke emoties.
Hoe keer je terug in je ‘window of tolerance’?
Herken dat er een moeilijke emotie is
- Begin met het bewustzijn van je lichaam: Emoties manifesteren zich vaak fysiek voordat we ze mentaal herkennen. Let op signalen zoals gespannen spieren, een snellere hartslag, zweten, of een knoop in je maag. Dit zijn vaak indicatoren van emotionele spanning. Tijdens mijn coachsessies nodig ik je uit om in contact te komen met je lichaam en te ervaren waar je jouw emoties kunt voelen.
- Ervaar een wandeling eens als een reis naar binnen: Observeer terwijl je door natuur wandelt hoe je je voelt. Laat je oortjes en podcast thuis en merk op wat er gebeurt. Misschien merk je dat de rustgevende geluiden van de natuur je kalmeren, of dat een bepaalde plek juist spanning in je losmaakt. Deze momenten zijn waardevol om te verkennen.
- Houd een emotioneel dagboek bij: Schrijf dagelijks op welke emoties je hebt ervaren en welke situaties ze hebben getriggerd. Dit helpt bij het identificeren van patronen in je emotionele reacties.
- Geef je emoties namen: Leer de taal van emoties spreken. In plaats van simpelweg te zeggen dat je je “slecht” voelt, probeer specifiek te benoemen of je verdrietig, boos, angstig, of gefrustreerd bent. Dit helpt om je emoties te begrijpen en ermee om te gaan. In mijn coachssessies help ik je bij het vinden van de juiste woorden om je emoties te beschrijven. Samen kunnen we deze emotietaal ontwikkelen om je innerlijke wereld beter te begrijpen.
Onderzoek jouw spanning en triggers
- Zelfreflectie: Neem regelmatig de tijd om dieper in te gaan op de oorzaken van je emoties. Vraag jezelf af waarom je je op een bepaalde manier voelt en wat de onderliggende triggers kunnen zijn. In mijn coachsessies is dit meestal ook onderwerp van gesprek. Samen duiken we dieper in je emoties en onderzoeken we de oorzaken ervan. Ik stel jou vragen, zoals waarom bepaalde situaties je raken en welke patronen je kunt identificeren.
- Identificeer patronen: Kijk naar terugkerende situaties of mensen die specifieke emoties bij je opwekken. Dit kan je helpen om specifieke triggers te herkennen.Tijdens onze sessies moedig ik je aan om zelfreflectie te beoefenen. Dit helpt je om inzicht te krijgen in jezelf en je emoties beter te begrijpen.
- Praat erover: Soms kan het delen van je emoties met een vertrouwenspersoon, zoals een vriend, familielid, of coach, je helpen om ze beter te begrijpen en te verwerken. Dit kan jou waardevolle inzichten bieden. Ik bied in mijn coaching een veilige ruimte waarin je vrijuit kunt delen wat er in je omgaat. Ik luister aandachtig naar je verhaal zonder oordeel.
Moeilijke emoties reguleren
- Ademhalingsoefeningen: Diepe ademhalingsoefeningen kunnen onmiddellijke verlichting bieden bij spanning. Probeer langzaam in te ademen door je neus, de adem even vast te houden, en vervolgens langzaam uit te ademen door je mond. Laat je uitademing langer duren dan je inademing. Herhaal dit meerdere keren.
- Mindfulness en meditatie: Deze praktijken kunnen je helpen om in het moment te blijven en je emoties met acceptatie te observeren zonder oordeel. Ze bevorderen emotionele stabiliteit en veerkracht. Tijdens mijn coachsessies geef ik je hier tips voor. Een bosbad is ook een manier om helemaal in het moment te zijn.
- De natuur als bondgenoot: De natuur zelf kan dienen als een krachtige bondgenoot in het proces van emotieregulatie. Je zult ontdekken hoe de rust en schoonheid van de natuur je kunnen helpen om emoties te reguleren en innerlijke rust te vinden. Beweging in de natuur stimuleert de afgifte van endorfines, waardoor je je beter voelt. Daarom coach ik ook al wandelend en niet tussen vier muren.
De rol van ‘glimmers’ bij moeilijke emoties
Tegenover triggers staan ‘glimmers’. Waar triggers moeilijke emoties kunnen oproepen, hebben glimmers een kalmerende en ontspannende invloed op jouw zenuwstelsel. Glimmers zijn positieve ervaringen, gedachten, gevoelens of activiteiten die ons lichaam in een staat van rust en veiligheid kunnen brengen. Hierdoor vertraagt onze hartslag, vermindert onze ademhaling en ervaren we een gevoel van kalmte.
Glimmers kunnen zeer persoonlijk zijn en variëren van persoon tot persoon. Voor de ene persoon kan het luisteren naar ontspannende muziek een glimmer zijn, terwijl het voor een ander misschien tijd doorbrengen in de natuur is. Het kan ook gaan om sociale interactie met dierbaren, het beoefenen van meditatie of het uitoefenen van creatieve activiteiten. Het belangrijkste is dat glimmers individueel afgestemd zijn op wat voor een persoon werkt om stress te verminderen. In mijn coachingssessies gaan we op zoek naar wat voor jou glimmers zijn. Ook hier is zelfreflectie weer een belangrijke sleutel om te gaan ontdekken hoe jij kunt omgaan met moeilijke emoties, en hoe je glimmers daarbij kunt inzetten.
Wil jij gaan ontdekken wat jouw triggers en glimmers zijn? Dan nodig ik je uit om de kracht van coaching in de natuur te komen ervaren. Neem contact op als je hier meer over wilt weten.
Meer inspiratie?
Wil je vaker geïnspireerd worden, en op de hoogte zijn van de data van mijn bosbaden? Schrijf je dan in voor mijn inspiratiemail. Ik deel daar geregeld over ontspannen in de natuur, burn-out preventie, persoonlijke ontwikkeling en wat me maar te binnen schiet. Inschrijven is gemakkelijk, met onderstaand formulier. Uitschrijven ook, met een druk op de knop onderaan iedere e-mail die je van me krijgt.
