persoonlijke ontwikkeling

De mythe van onmisbaarheid

burn-out, coaching, ontspanning, perfectionisme, persoonlijke ontwikkeling

Waarom burn-out meer is dan jouw probleem

Een gevoel van onmisbaarheid maakt gevoelig voor burn-out. Als je voelt dat je onmisbaar bent, loopt je het risico dat je maar door gaat op dezelfde weg. Misschien ken je het gezegde wel: “Het kerkhof ligt vol onmisbare mensen.” Een uitspraak die scherp en misschien wat confronterend klinkt, maar er zit een kern van waarheid in.

Als wandelcoach ontmoet ik regelmatig mensen die een burn-out hebben gehad. Vaak speelde het gevoel van onmisbaarheid een grote rol in hoe ze zichzelf zijn kwijt geraakt. Maar hoe terecht is dat gevoel van onmisbaarheid eigenlijk? En wat doet het met je, die overtuiging dat alles van jou afhangt? En wat is de rol van de organisatie als mensen zich onmisbaar voelen?

De illusie van onmisbaarheid

Veel mensen dragen het idee met zich mee dat ze onmisbaar zijn op hun werk. Ze denken dat zonder hen de boel instort, deadlines niet gehaald worden en niemand hun specifieke kennis bezit. Dat gevoel kan voortkomen uit verschillende situaties:

Unieke expertise: Je hebt een kennisgebied waar niemand anders echt in thuis is.
Jarenlange ervaring: Door je lange dienstverband ken je de organisatie van binnen en buiten.
Hoge werkdruk: Alles stapelt zich op, en het voelt alsof niemand anders jouw taken aankan.

Het lijkt misschien logisch om je onmisbaar te voelen, een een gevoel van onmisbaarheid kan je ego ook strelen. Maar de realiteit is naar mijn idee anders. Geen enkele gezonde organisatie valt stil door het vertrek van één persoon. Anderen vangen het op, processen worden aangepast, taken geminimaliseerd en uiteindelijk loopt alles door. Het is een organisatieprobleem als jij je onmisbaar voelt.

Wat het gevoel van onmisbaarheid met je doet

Het idee dat je onmisbaar bent kan zwaar wegen. Het zet je onder druk, maakt je gespannen, en heeft gevolgen:

Burn-out: Als je blijft doorgaan omdat je denkt dat niemand anders het kan, raak je uitgeput.
Moeite met loslaten: Taken delegeren voelt bijna onmogelijk, en samenwerken wordt lastig.
Organisatorische stagnatie: Niet alleen jij, maar ook je team of organisatie blijft hangen in oude patronen.
Stilstand in je groei: Wanneer je denkt dat je alles moet aanpakken, heb je geen mogelijkheid om je in een nieuwe richting te ontwikkelen. Je blijft stilstaan en dat kan leiden tot bore-out omdat stilstand tot stagnatie leidt.

En nu lijkt de verantwoordelijkheid alleen bij de medewerker te liggen, maar de organisatie heeft een minstens zo belangrijke rol. In een organisatie met een gezonde werkcultuur zou geen enkele medewerker zich onmisbaar moeten voelen.

Burn-out is meer dan een individueel probleem

Veel mensen zien burn-out als iets persoonlijks. “Je werkt te hard. Je zorgt niet goed voor jezelf. Je moet leren ontspannen. En vooral: je moet leren ‘nee’ te zeggen”. Maar een burn-out is vaak een signaal van iets groters. Iets wat de organisatie zich moet aantrekken. Er is kennelijk een werkcultuur die de onbalans in stand houdt.

Als een organisatie van mensen vraagt om constant aan te staan, nooit te falen en alles zelf op te lossen, ligt burn-out op de loer. Dit gaat niet alleen over de werknemer, maar ook over hoe er wordt samengewerkt en wat er wordt verwacht. Worden er gesprekken gevoerd over dit soort thema’s. Of is het ieder voor zich en god voor ons allen?

Hoe organisaties kunnen bijdragen aan gezonde werkrelaties

Gelukkig kunnen organisaties een groot verschil maken door bewust aandacht te geven aan hun werkcultuur. Denk bijvoorbeeld aan:

Kennis delen: Zorg dat taken en verantwoordelijkheden breed gedragen worden.
Taakverdeling: Maak rollen helder en zorg voor overlap in vaardigheden.
Ruimte voor groei: Bied mogelijkheden om te leren en jezelf te ontwikkelen.
Open communicatie: Laat mensen zich veilig voelen om hun grenzen aan te geven.
Werk-privé balans: Stimuleer dat medewerkers tijd voor zichzelf nemen.

Soms is het ook aan een organisatie om (tijdelijk) ‘nee’ te zeggen, als de portfolio van het bedrijf groter wordt dan de medewerkers aankunnen. Maar in veel organisaties is groei leidend in de strijd om het voortbestaan. In deze markt waarin het nog steeds lastig is goede werknemers te vinden is dit kortzichtig beleid naar mijn mening. Want zonder gezonde medewerkers heb je ook geen gezond bedrijf.

Wat kun jij doen?

Voel jij je onmisbaar? Vraag je dan eens af wat er zou gebeuren als je even wegvalt. Wat doet het met jou dat je die druk voelt? En durf je hierover in gesprek te gaan met je leidinggevende of iemand die je vertrouwt? En als dat niet zo is, wat zit daar achter?

Tot slot

De mythe van onmisbaarheid is precies dat: een mythe. Niemand kan alles alleen dragen, en dat hoeft ook niet.
Burn-out voorkomen begint bij bewustwording, zowel bij jezelf als binnen de organisatie waar je werkt.

Loop jij tegen een gevoel van onmisbaarheid aan en merk je dat het je uitput? Of wil je ontdekken hoe je kunt herstellen van een burn-out? Neem dan contact met me op. Samen kunnen we onderzoeken hoe je meer ruimte voor jezelf creëert, zodat je jezelf misbaar kunt gaan voelen.

Klik op de knop hieronder om een afpraak te maken voor een kennismakingsgesprek. Of stuur mij een mail.

Onderzoek met mij je gevoel van onmisbaarheid, en plan een kennismakingsgesprek

Goede voornemens : hoe houd ik ze vol?

persoonlijke ontwikkeling

Goede voornemens : hoe houd ik ze vol?

Het einde van het jaar nadert, en voor veel mensen is dat het moment om terug te kijken en te bedenken wat ze anders willen in hun leven. Ze gaan goede voornemens nemen. Maar is dat nu wel zo zinvol? Waarom zou je goede voornemens nemen? Een goed voornemen is zo gemaakt. Je neemt jezelf voor om gezonder te eten, vroeger naar bed te gaan, meer te gaan sporten, te stoppen met roken, drinken, gokken, meer tijd te besteden aan je dierbaren. Noem het maar op; er zijn talloze goede voornemens te bedenken. Zelfs Neerlands grootste supermarktketen heeft een top 5 van goede voornemens gemaakt. Volgens Albert Heijn zijn dit de populairste goede voornemens voor het nieuwe jaar:

Beter en gezonder eten
Stoppen met roken en minder drinken
Beter omgaan met geld
Meer tijd besteden aan familie en vrienden
Relaxter leven

Niets mis mee dus een goed voornemen nemen, maar waarom is het zo moeilijk om een goed voornemen vast te houden. En hoe komt het toch dat slechts acht procent van de mensen die een goed voornemen neemt dit goede voornemen langdurig volhoudt? Daarvoor moeten we terug naar de oorsprong van goede voornemens. (Dat is niet waar hoor, ik wilde gewoon even een historisch uitstapje maken. Heb je niets met geschiedenis, klik dan direct door naar: De zin en onzin van goede voornemens of Goede voornemens volhouden, hoe doe je dat?

Waar komt het nemen van goede voornemens met Nieuwjaar vandaan?

Het begon in Babilon

De traditie van het nemen van goede voornemens bestond in de Oudheid al. Het nieuw jaar werd door de Babyloniërs gevierd als de nieuwe gewassen gezaaid werden, en dus niet in januari. Tijdens het lentefestival Akitu, werd een nieuwe koning gekroond of werd trouw gezworen aan de heersende vorst. Dat was ook het moment om beloftes te maken aan de goden. De belofte om schulden terug te betalen was een populair goed voornemen. De Babyloniërs geloofden dat de goden ze goed gezind zouden zijn, als ze hun goede voornemen niet verbraken.

De Romeinen volgden

Ook de Romeinen (een paar duizend jaar later) deden aan beloftes aan de goden. Julius Caesar voerde de Juliaanse kalender in en stelde 1 januari voor als eerste dag van het nieuwe jaar. De god Janus (waar januari naar genoemd is) was de god van ingangen en uitgangen, van deuren en poorten, van verleden en toekomst. De Romeinen geloofden dat Janus, die altijd afgebeeld werd met twee gezichten, terugkeek naar het vorige jaar en vooruit keek naar het nieuwe jaar. Daarom brachten ze hem offers en namen ze zich daarbij voor zich in het nieuwe jaar goed te gedragen.

De Christenen deden mee

Christenen namen het gebruik van goede voornemens over. In december werd nagedacht over de zonden die men begaan had, en daarmee kwamen ook de beloften om het in het nieuwe jaar beter te doen. In sommige kerken werden deze beloftes ook in een kerkdienst uitgesproken om ze kracht bij te zetten.

Het nemen van goede voornemens is dus van alle tijden. En waar het vroeger ging om beloftes aan goden, zijn goede voornemens tegenwoordig beloftes aan onszelf en gaan ze meestal niet over spirituele zaken, maar over het stoppen van bestaande slechte gewoontes, of het oppakken van nieuwe goede gewoontes. Twijfel over de effectiviteit van het nemen van goede voornemens is ook van alle tijden: Al in de 19e eeuw werd de spot gedreven met goede voornemens. Een verslaggever van een krant uit Boston schreef in 1813: “Ik geloof dat er veel mensen zijn die de hele decembermaand zonden begaan, met een serieuze vastberadenheid om het nieuwe jaar met goede voornemens en goed gedrag te beginnen, en overtuigd zijn dat hun eerdere zonden daardoor kwijtgescholden worden.” De goede voornemens zouden gebruikt worden als een excuus om zich voorafgaand aan het nieuwe jaar losbandig te gedragen. (bron: website isgeschiedenis.nl)

Maar dít soort goede voornemens wil jij natuurlijk niet nemen.

De zin en onzin van goede voornemens

Om heel eerlijk te zijn. Ik vind het nemen van goede voornemens met Oud en Nieuw een beetje onzin. Waarom zou je wachten tot 1 januari om een goede gewoonte aan te nemen, of een slechte te laten varen. Ik heb dat nooit zo goed begrepen. “Vandaag is de beste dag om met een goed voornemen te beginnen”. Dat is mijn motto. Voor veel mensen is het wel fijn om een vast moment te hebben om te starten met hun goede voornemen, en waarom zou dat niet op 1 januari zijn (of op de dag na je vakantie)? Een schone lei, een frisse start. Zoals ik vroeger heel netjes schreef op de eerste bladzijde van een nieuw schoolschrift, en me vast voornam om dat vol te houden (hm, zou daar mijn weerstand tegen goede voornemens vandaan komen, interessant om dat eens te onderzoeken).

Er zitten natuurlijk pluspunten aan het nemen van goede voornemens bij de start van een nieuw jaar. Doordat je niet de enige bent die goede voornemens neemt, kan je steun ervaren van je omgeving. Misschien is er zelfs iemand in je buurt die hetzelfde goede voornemen heeft. Dan kan je daarmee optrekken, en plannen maken voor het behalen van jullie gezamenlijke doel. Goede voornemens worden ook vaak uitgesproken. Als je dat doet, is het voor jouw omgeving duidelijk wat jouw intentie is. Mensen kunnen je dan steunen bij het nastreven van je goede voornemen, en je zal het gevoel hebben dat je verantwoording af moet leggen, als je afwijkt van je plan, Dat is natuurlijk niet zo, want jij leeft je eigen leven. Maar die stok achter de deur kan jou mogelijk helpen om op het ‘rechte pad’ te blijven.

Goede voornemens volhouden, hoe doe je dat

Als je nagaat dat het merendeel van de goede voornemens al is gestrand voor de maand januari voorbij is, dan moet je wel van heel goede huize komen om jouw goede voornemen te laten slagen. En dat kom je natuurlijk, anders was je dit niet aan het lezen. Hoe kan je van jouw goede voornemen een succes maken. Hier volgen vijf tips:

Zorg dat je voornemen heel concreet is. Dus niet “ik wil meer gaan sporten”, maar “ik wil op maandagavond, woensdagochtend, vrijdagavond en zondagochtend gaan sporten”. Om zo en zo laat, en dat ga ik daar doen.
Zorg dat je voornemen haalbaar is. Dus niet “ik wil op maandagavond, woensdagochtend, vrijdagavond en zondagochtend gaan sporten” (als je niet gewend bent om te sporten, maar bijvoorbeeld: “ik wil op woensdagavond en zondagochtend gaan sporten”. In kleine stapjes je doel behalen, werkt beter dan een doel stellen dat niet realistisch is.
Maak tijd en energie vrij voor je goede voornemen. Meer sporten kost tijd en energie. En hetzelfde geldt voor andere goede voornemens. Je moet van de automatische piloot af, en dingen echt anders gaan doen. Onze hersenen houden van vastigheid en oude patronen veranderen kost daardoor meer moeite, dan blijven doen wat je al jaren gewend was.
Zoek een ‘accountabillabuddy’ waaraan je verantwoording aflegt over de voortgang van je goede voornemen. Of wees je eigen buddy door de resultaten van je goede voornemen vast te leggen.
Wees niet te streng voor jezelf als je eens afwijkt van je goede voornemen. Falen bestaat niet. Je hebt weer wat geleerd en je kan altijd opnieuw beginnen. Daarvoor hoef je niet tot 1 januari te wachten.

Urgentie is de grootste succesbepaler

Los van bovenstaande tips voor het volhouden van goede voornemens, is de urgentie van je goede voornemen de grootste succesfactor. Het klinkt goed om te zeggen: ik ga tien kilo afvallen, en je omgeving zal zo’n goed voornemen vast toejuichen. Maar als je eigenlijk helemaal niet zo’n last hebt van je extra kilo’s, dan is het lastiger om je goede voornemen vol te houden. Het wordt een ander verhaal als je wel gebukt gaat onder die kilo’s. Wat hier speelt is jouw intrinsieke motivatie. Wil je een gewoonte veranderen, omdat je diep van binnen weet dat het beter voor je is, of doe je het omdat je denkt dat het van je verwacht wordt.

De meest succesvolle goede voornemens zijn die voornemens die genomen worden na een persoonlijke crisis (klein of groot). Als je geconfronteerd wordt met de nadelen van je slechte gewoonten, dan zal je motivatie om te veranderen groter zijn dan als dat niet het geval is. Je slechte gewoonte heeft voor jou namelijk ook allerlei voordelen, waar je ook afstand van zal moeten nemen als je je gedrag gaat veranderen. Zo’n persoonlijke crisis vind niet altijd plaats op 31 december. Vergeet daarom goede voornemens voor het nieuwe jaar, en neem je goede voornemen wanneer de tijd voor jou rijp is.

Jouw beste goede voornemen

Wat is jouw beste goede voornemen voor het nieuwe jaar (of welk moment je ook maar kiest)? Ik weet dat dat voor mij meer tijd doorbrengen in de natuur is. Dat ga ik zo dadelijk dan ook doen (en het is nog niet eens 1 januari :-)) Wil je met me meedoen? Ik organiseer regelmatig bosbaden, waarin je volledig tot ontspanning kan komen. Als dat geen goed plan is? Meld je aan, voor een goede start van jouw nieuwe jaar. Een jaar vol mogelijkheden om jouw beste goede voornemen waar te maken.

Misschien overweeg je ook al een tijdje om met een coach in zee te gaan. Veel mensen lang rond met een onbestemd gevoel dat er iets anders moet in hun leven, maar ondernemen geen actie, omdat ‘de tijd nog niet rijp is’, of ‘de omstandigheden nog niet optimaal’. Maar wanneer is de tijd wel rijp en wanneer zijn de omstandigheden wel optimaal? Door coaching ga jij jouw eigen omstandigheden creëren, waarbij niet alles ineens perfect is, maar je wel ontdekt wat jij belangrijk vindt in het leven en welke stappen jij wilt zetten om een beter leven te krijgen. Het leven dat bij jou past, en waar jij van houdt. Wil je weten wat (wandel)coaching jou kan brengen? Neem dan contact met me op, dan kunnen we daarover praten. Ik heb een wandelcoachtraject, dat ik samen met jou op maat maak.

Meer inspiratie?

Wil je vaker geïnspireerd worden, en op de hoogte zijn van de data van mijn bosbaden? Schrijf je dan in voor mijn inspiratiemail. Ik deel daar geregeld over ontspannen in de natuur, burn-out preventie, persoonlijke ontwikkeling en wat me maar te binnen schiet. Inschrijven is gemakkelijk, met onderstaand formulier. Uitschrijven ook, met een druk op de knop onderaan iedere e-mail die je van me krijgt.

meditatief schrijven Pantoum verdriet verwerken

Meditatief schrijven = schrijven vanuit je hart

jong ouderverlies, persoonlijke ontwikkeling, verlaat verdriet

Hoe meditatief schrijven kan helpen verdriet uit het verleden te verwerken

Meditatief schrijven : wat is het? En hoe kan het je helpen om verdriet uit het verleden te verwerken?
In mijn wandelcoaching in Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen gebruik ik verschillende manieren om mijn klanten te helpen hun binnenwereld te verkennen en emotionele obstakels te overwinnen. Een van de technieken die ik weleens inzet is meditatief schrijven. Meditatief schrijven is een bijzondere manier van schrijven. Het helpt je om écht naar binnen te gaan en naar boven te halen wat nog niet ont-dekt is. Hierdoor kan je nieuwe inzichten krijgen in wat jou beweegt. Je ontdekt patronen in je denken en emoties waarvan je je misschien nog niet bewust was.
Een specifieke vorm van meditatief schrijven, die heel fijn kan zijn voor mensen die verdriet uit het verleden willen verwerken, is de Pantoum.

In dit artikel leg ik uit wat meditatief schrijven inhoudt en hoe de Pantoum je kan helpen om oud verdriet los te laten en te helen. Ik heb voor het eerst kennisgemaakt met de Pantoum tijdens een biografische retraite met één van de grondleggers van verlaat verdriet werk; Titia Liese. En sindsdien ben ik van deze dichtvorm gaan houden.

Ik hoop dat je het ook een keer probeert. Daarom geef ik verderop in dit artikel de structuur van de Pantoum en een voorbeeld van een Pantoum die ik schreef om de band met mijn overleden vader weer te voelen. Ook kan je je aanmelden voor de workshop ‘meditatief schrijven in de natuur’ die ik in Rotterdam verzorg.

Meld je aan voor de workshop 'meditatief schrijven in de natuur' op zaterdag 17 augustus

Wat is meditatief schrijven?

Meditatief schrijven is een methode waarbij je je gedachten en gevoelens op papier zet op een manier die lijkt op meditatie. Het doel is om je bewustzijn te verdiepen en je innerlijke wereld te verkennen. Net als bij meditatie, richt je je aandacht op het huidige moment en laat je gedachten en emoties vrij stromen zonder oordeel. Het verschil is dat je bij meditatief schrijven deze gedachten en emoties vastlegt op papier.

Deze vorm van schrijven helpt je om je gedachten te ordenen, je emoties te begrijpen en je geest te kalmeren. Door regelmatig meditatief te schrijven, kun je stress verminderen, je concentratie verbeteren en een dieper inzicht krijgen in jezelf en je leven.

De Pantoum: een krachtige vorm van meditatief schrijven

Een van de vormen van meditatief schrijven die ik aanraad, bijvoorbeeld voor het verwerken van verdriet uit het verleden, maar ook omdat het gewoon fijn is om te doen, is de Pantoum. De Pantoum is een klassieke dichtvorm met wortels in de Maleisische poëzie, die zich kenmerkt door herhaling en ritme. Deze herhaling biedt structuur en kan een rustgevend effect hebben, wat het een ideaal hulpmiddel maakt voor reflectie en emotionele verwerking.

Structuur van de Pantoum:

1. Een Pantoum bestaat uit een reeks van vierregelige strofen (kwatrijnen).
2. De tweede en vierde regel van elke strofe worden herhaald als de eerste en derde regel van de volgende strofe.
3. De laatste strofe van de Pantoum herhaalt regels uit de eerste strofe, waardoor een cirkelvormige structuur ontstaat.

Structuur Pantoum Schrijven vanuit je hart

Hoe de Pantoum kan helpen bij het verwerken van verdriet

De repetitieve structuur van de Pantoum kan bijzonder helend zijn voor mensen die worstelen met verdriet uit het verleden. Hier zijn enkele manieren waarop deze vorm van meditatief schrijven je kan helpen:

1. Veiligheid door herhaling:

De herhaling in de Pantoum biedt een gevoel van veiligheid en voorspelbaarheid. Dit kan bijzonder geruststellend zijn wanneer je met moeilijke emoties werkt. De eerste keer dat je het opschrijft kan ongemakkelijk zijn, en de herhaling maakt dat je het gevoel beter kan accepteren.

2. Diepe reflectie:

Door de herhaling van regels krijg je de kans om dezelfde gedachten en gevoelens vanuit verschillende hoeken te bekijken. Dit bevordert een diepere reflectie en kan leiden tot nieuwe inzichten en perspectieven op je verdriet en je verlate rouw.

3. Emotionele verwerking:

Het herhalen van emoties en herinneringen in een gestructureerde vorm kan helpen om deze gevoelens te verzachten en te integreren. Het proces van schrijven zelf werkt als een manier om emotionele ballast los te laten. Telkens verschuift de nadruk die er in een zin ligt op een woord.

4. Creatieve expressie:

De Pantoum nodigt uit tot creativiteit. Het spelen met woorden en ritme kan een bevrijdende ervaring zijn en helpt je om je emoties op een nieuwe manier te uiten. Je hoeft de zinnen ook niet letterlijk te herhalen. Je kan ermee spelen. Zoals in het voorbeeld hierna ‘mijn vader’ verandert in ‘Pap’ en ‘Papa’. Ik schreef deze Pantoum tijdens een biografische retraite met de grondlegger van verlaat verdriet werk, Titia Liese, in het prachtige Codiponte.

Voorbeeld van een Pantoum - schrijven vanuit je hart

De Pantoum als middel om je binnenwereld te verkennen

Meditatief schrijven, en in het bijzonder de Pantoum, biedt een krachtig hulpmiddel om verdriet uit het verleden te verwerken. Door de structuur en herhaling creëert de Pantoum een veilige ruimte voor reflectie en emotionele expressie. Als wandelcoach zie ik de positieve impact van deze techniek keer op keer. Probeer het meditatief schrijven eens, en je zal ontdekken dat het je helpt om je binnenwereld te verkennen. En daar gebeuren de mooiste dingen!

Ben je nieuwsgierig geworden naar mijn manier van coachen, en wil je weten of coaching in de natuur bij je past? Stuur me dan een berichtje via het contactformulier. Of misschien wil je wel proeven aan wat meditatief schrijven voor jou kan doen. Klik dan op de knop hieronder.

Meld je aan voor de workshop 'meditatief schrijven in de natuur' op zaterdag 17 augustus

Onverklaarde boosheid ; waarom ben ik zo boos

Onverklaarde boosheid : als je boos lijkt zonder reden

burn-out, coaching, emoties, gevolgen van pesten, perfectionisme, persoonlijke ontwikkeling, wandelcoaching

“Het is makkelijk genoeg om kwaad te worden. Maar kwaad zijn in de juiste mate, op de juiste tijd, om de juiste reden en op de juiste manier, dat is niet gemakkelijk.” Vrij naar Aristoteles

Kom van je boosheid af

Dit citaat kwam bij me naar boven in een coachsessie met een vrouw die veel boosheid in zich had. Ze had een baan waarin ze het goed deed, maar al haar collega’s liepen de kantjes ervan af. Ten minste die indruk kreeg ik door haar verhalen. En zij was boos.

Boos op die collega’s, boos op de manager die er niets aan deed, en boos op zichzelf, omdat zij alles oppakte wat haar collega’s lieten liggen.

Ze was eigenlijk ook aan het einde van haar Latijn. Ze was uitgeput als ze na een dag thuiskwam en had dan vaak hoofdpijn. Hierdoor kon ze niet ontspannen in haar vrije tijd. En daar was ze eigenlijk ook weer boos om.

Waar kwam die boosheid vandaan?

Waarom was ze toch de hele dag door zo boos? Was dat echt om die collega’s en die manager? Of zat er meer achter.

Deze coachee werd vroeger op school gepest, en dat heeft diepe sporen nagelaten waar ze nu (zo’n dertig jaar later) nog steeds last van heeft.

Dat is de tragiek van pesten. Het kan langdurige en complexe gevolgen hebben voor de mentale en emotionele ontwikkeling van het slachtoffer, die zich tot ver in de volwassenheid kunnen manifesteren. Het is dus niet vreemd dat je, als je vroeger gepest werd, daar nu nog last van hebt.

Een van de meest subtiele, maar ingrijpende gevolgen van pesten is onverklaarde boosheid. Deze boosheid kan zich op verschillende manieren uiten.

Uitingsvormen van boosheid

Frustratie en irritatie: Een constant gevoel van frustratie en irritatie kan aanwezig zijn, zelfs in situaties die neutraal lijken. Dit kan leiden tot conflicten met collega’s, vrienden en familieleden.
Overdreven of ongepaste woede-uitbarstingen: Slachtoffers van pesten kunnen moeite hebben om hun emoties te reguleren, waardoor ze in kleine situaties disproportioneel boos reageren.
Moeite met loslaten: Slachtoffers van pesten kunnen moeite hebben om negatieve ervaringen los te laten, waardoor ze vast blijven zitten in een cyclus van boosheid en wrok.

De boosheid van deze coachee op haar collega’s en haar manager kan een symptoom zijn van het niet verwerkt hebben van haar pestverleden. Het pesten op school, en het gebrek aan ondersteuning door haar ouders, hebben haar geleerd wantrouwig te zijn naar anderen en te geloven dat ze niet goed genoeg is. Dit heeft bij haar geleid tot een patroon van perfectionisme en overdreven verantwoordelijkheidsgevoel. Niet gek dus, dat ze altijd een stap harder zette dan haar omgeving en het werk van haar collega’s overnam.

De boosheid die ze ervoer, was dan ook niet gericht op de specifieke situatie op haar werk, maar was een uiting van de diepere pijn en frustratie die ze al lang met zich meedraagt. Met dit gegeven is ze in het coachtraject aan de slag gegaan.

Mijn rol als coach

We zijn in het coachtraject op zoek gegaan naar de bron van haar boosheid, en haar perfectionisme. Als ze die zou begrijpen, zou ze er in het vervolg op een gezondere manier mee om kunnen gaan, waardoor ze de boosheid achter zich kan laten, en de verantwoordelijkheid voor het werk daar kon laten waar die hoorde.
Ik zorg daarbij voor een veilige ruimte. De natuur ondersteunt me daarbij, omdat daar alles oké is. Daardoor voelde ze zich veilig om haar ervaringen met mij te delen en haar gevoelens te uiten.
Door haar gevoelens te erkennen merkt ze dat haar boosheid iets reëels is; iets dat voortkomt uit haar jeugd. Ze is gaan ervaren dat ze niet gek is of overdrijft, en dat haar pijn gezien en gehoord mag worden.
Door gerichte vragen en oefeningen hielp ik haar de link te leggen tussen haar huidige boosheid en haar ervaringen in de kindertijd. We zijn samen op zoek gegaan naar de onbewuste patronen en overtuigingen die haar boosheid voedden.
We oefenden met concrete situaties waarin ze voelt dat haar grenzen worden overschreden. Hierdoor leerde ze om op een meer ontspannen manier te reageren als ze een volgende keer overvraagd wordt (of zichzelf overvraagt).

Geduld en zelfcompassie

Waar we ook aan werken is het besef dat het verwerken van ingrijpende gebeurtenissen, zoals een pestverleden, een langdurig proces is. Vaak willen coachees snel van de pijn af, maar wat al decennia lang de kans heeft gehad om zich te ontwikkelen, is niet van de een op de andere dag weg. Zelfcompassie is dan ook een belangrijk thema. Want het helpt niet als je ongeduldig bent en jezelf op de kop geeft als je weer terugvalt in oud gedrag. Geduld en zelfcompassie zijn dus sleutelwoorden. Eigenlijk zoals in bijna alle coachtrajecten die ik begeleid.

Ben je nieuwsgierig geworden, en wil je weten of coaching in de natuur bij jou past? Neem dan contact met me op. Je kan heel eenvoudig een afspraak inplannen.

Weten of coaching in de natuur bij je past?

Afscheid nemen als je jong je vader of moeder verloren bent

coaching, jong ouderverlies, persoonlijke ontwikkeling, verlaat verdriet, wandelcoaching

Als je als kind je vader of moeder verliest, leer je al heel jong om afscheid te nemen. Tegen wil en dank en niet zelf gekozen. Maar wat als die ervaring je later in je leven parten gaat spelen. Als je moeite hebt om gezonde relaties aan te gaan of vast te houden? En als je moeite hebt om afscheid te nemen van ongezonde relaties. Het zijn allemaal patronen die voort kunnen komen uit jong ouderverlies. Ik kom ze allebei tegen in mijn praktijk.

Vasthouden

Nee
Nog niet
Het wordt beter
Ik laat niet los
Bang

Te lang vasthouden

Bang om opnieuw te verliezen, blijven mensen soms hangen in banen, vriendschappen of relaties die niet goed voor zie zijn. Ze verdragen ongezonde situaties en zetten hun eigen geluk op het spel.

Neem Bianca. Zij is een harde werker en werkt al jaren voor dezelfde baas. Ze pakt daar alles aan en loopt het vuur uit haar sloffen. Maar eigenlijk heeft ze het al lang niet meer naar haar zin. Ze is in deze baan gerold en ze doet het heel goed, maar ze krijgt geen waardering en zelf vind ze het werk ook al lang niet meer leuk. “Er is overal wel wat” zegt ze tegen mij. En ondertussen heeft ze bijna dagelijks hoofdpijn, slaapt ze slecht en kan ze niet ontspannen. Een burn-out dreigt. Als ik vraag hoe ze naar haar situatie kijkt zegt ze: “Ik zou wel iets anders willen, maar ik durf niet”.

Plotseling afkappen

De angst voor verlies kan ook leiden tot het vermijden van diepe emotionele verbinding. Mensen met bindingsangst sluiten zich af en saboteren relaties, waardoor ze telkens weer alleen achterblijven. Doordat ze die diepere verbinding niet aangaan, voeren zij een eenzame innerlijke strijd. Ze laten niet merken wat er bij hen van binnen speelt. Totdat de maat vol is, en de deur met een klap dicht gaat. Verbinding verbroken.

Neem Janneke. Ze heeft een goed lopend bedrijf, een leuke relatie en een dito huis. Toch knaagt er iets. Ze vindt bij haar vriend niet wat zij zoekt. Ze verlangt naar de relatie zoals ze die had met haar ex, maar met haar huidige partner praat ze niet over wat ze mist in hun relatie. Nu belt ze mij. Ze heeft het uitgemaakt. En weet nu even niet meer hoe ze verder moet.

Loslaten

Knal
deur dicht
met een klap
Iedereen die erbij is
verbijsterd

Afscheid nemen doet pijn

Afscheid nemen kan een pijnlijk proces zijn. In mijn coachtrajecten is dit vaak een thema wat speelt. Enerzijds het te lang vasthouden aan wat niet meer dient, en anderzijds het plotseling afkappen van een relatie (zij het op werk-, vriendschaps- of liefdesgebied), voor de buitenwereld schijnbaar zonder duidelijke aanleiding.

Natuurcoaching kan helpen om een verlaat rouwproces in te gaan, om zo de vroege dood van een ouder te verweven met het leven dat je nu leidt. In de natuur, omringd door rust en ruimte, ga je:

Contact maken met je gevoelens: Het ervaren van verdriet, boosheid en angst om wat er in je jeugd gebeurd is, is normaal. Door deze gevoelens te erkennen en te uiten, ga je merken welke emotie van nu is, en welke van toen. Want vaak is je reactie in het heden ingegeven door wat jou in het verleden is overkomen.
Leren omgaan met afscheid: Afscheid nemen is een pijnlijk, maar onvermijdelijk onderdeel van het leven. In de natuur leer je te accepteren dat dingen veranderen en dat loslaten soms de beste keuze is. Zoals een boom haar bloesem laat vallen in de lente, om in de zomer vruchten te kunnen dragen.
Zelfvertrouwen en veerkracht ontwikkelen: Door te ervaren dat je de kracht hebt om tegenslagen te overwinnen, groeit je zelfvertrouwen en veerkracht. De eerste stappen in dit proces heb je al gezet, op het moment dat je ouder overleed. Je bent doorgegaan en ondanks het verlies groot gegroeid. En dat is iets om trots op te zijn. Wat je nu mogelijk ervaart aan moeilijke emoties of hindernissen in je leven, kan je ook overwinnen.

Ondersteuning bij verlaat rouwproces

Herken je jezelf in wat hierboven beschreven staat? Vind je afscheid nemen soms ook zo lastig? Ben je klaar om te werken aan je verleden, om een mooie toekomst vorm te gaan geven en kan je daar ondersteuning bij gebruiken? Neem dan contact met me op, dan kan je ontdekken of coaching in de natuur jou hierbij kan ondersteunen.Je kan me een berichtje sturen via Whatsapp, of e-mail. Of plan een afspraak in voor een telefoongesprek. Dat kan eenvoudig, via deze kalender.

Goede zelfzorg vasthouden, hoe doe je dat?

coaching, ontspanning, persoonlijke ontwikkeling

Goede zelfzorg vasthouden. Hoe doe je dat? Een vraag waar mijn coachees nogal eens tegenaan lopen. Ze nemen zich bijvoorbeeld voor om gezonder te eten, op tijd naar bed te gaan, regelmatig te sporten of meer ontspanning te zoeken, maar na verloop van tijd versloft het weer.

Zo was er die ene coachee die het moeilijk vond om goed voor zichzelf te zorgen. Ze had een veeleisende baan en ervoer veel stress, ze had aan het einde van de dag vaak hoofdpijn en ze had moeite om in te slapen. Ze was prikkelbaar, had een kort lontje, en tot echte ontspanning kwam ze niet, want ze was ’s avonds te moe om iets anders te doen dan Netflixen. Een gezonde maaltijd koken schoot er dan ook vaak bij in, terwijl ze zich nog zo had voorgenomen om gezonder te gaan eten. Kortom ze kwam niet toe aan goede zelfzorg. “Dat kwam later wel”, zei ze zelf. “Ik moet eerst aan mijn zelfwaardering werken”. En het thema zelfwaardering stond ook op de voorgrond in haar coachtraject. Het was een beetje een kip-ei verhaal, want onderzoek heeft aangetoond dat mensen die laag scoren op zelfwaardering, ook onvoldoende aandacht hebben voor goede zelfzorg. Onvoldoende zelfwaardering leidt tot onvoldoende zelfzorg en de twee versterken elkaar. Hoe deze vicieuze cirkel te doorbreken? Verderop in dit artikel vertel ik dat. Kan je niet wachten, spring dan naar ‘Versterken van je zelfwaardering met het ‘vat van zelfwaardering’.

Goede zelfzorg, wat is dat eigenlijk?

Maar eerst: wat versta ik onder ‘goede zelfzorg’?

Goede zelfzorg is voor mij alles wat je kan doen om beter in je vel te zitten en daarbij weten welke behoeftes je hebt en daar gehoor aan geven. Jezelf serieus nemen en aandacht hebben voor wie je bent en wat je nodig hebt. Bijvoorbeeld wanneer je moe bent naar bed gaan en niet nog even je werkmail checken en beantwoorden, omdat het morgen ook al weer zo’n volle dag is. Het is aandacht hebben voor je hobby’s en sociale contacten zodat er een balans is in je leven.

Het belang van goede zelfzorg

Goede zelfzorg is belangrijk om zowel fysiek als mentaal goed in je vel te zitten. Het is dan ook helemaal oké om prioriteit te geven aan je eigen behoeften en eerst voor jezelf te zorgen en daarna pas de zorg voor anderen op je te nemen. Door goed voor jezelf te zorgen, voel je je beter en loop je minder kans op ziekte. Dit biedt niet alleen voordelen voor jou, maar komt ook ten goede aan je gezinsleven en werkprestaties. Je wordt toegankelijker, en je bent in staat om effectiever met werklast om te gaan. Natuurlijk zijn er situaties denkbaar waarbij je eerst voor de ander moet zorgen, omdat die afhankelijk is van jouw zorgen (denk aan mantelzorg voor iemand die niet zelfredzaam is, of de zorg voor jonge kinderen). Maar ook in die gevallen is het goed om stil te staan bij manieren om jezelf te ontlasten van die zorg, zodat je aan jezelf toekomt.

Voorbeelden van goed voor jezelf zorgen

Dit zijn voorbeelden van hoe goede zelfzorg eruit kan zien:

Luister naar je innerlijke stem. Als iets niet goed voelt, dan is het dat vaak niet. Laat je niet verlijden om ‘ja’ te zeggen als je hart ‘nee’ zegt. Bewaak je grenzen.
Maak duidelijk wat je wel en niet wilt. Je omgeving kan over het algemeen geen gedachten lezen, dus zeg het als iets je niet aanstaat.
Neem de tijd om na te denken over je emoties, doelen en behoeften. Zelfbewustzijn is essentieel voor goede zelfzorg.
Neem tijd voor jezelf. Reserveer bewust tijd voor jezelf, zonder afleidingen, waarin je kunt nadenken, ontspannen of genieten van je eigen gezelschap.
Word vrienden met jezelf. Werk aan je zelfacceptatie door je bewust te zijn van negatieve gedachten, en daarin niet mee te gaan. In mijn coaching heb ik daar oefeningen voor.
Zorg voor regelmatige lichaamsbeweging. Als je weet dat je het lastig vindt om je hieraan te houden, zijn daar ook trucs voor te bedenken, waardoor het gemakkelijker wordt. Routine en voorbereiding zijn hier de sleutelwoorden.
Zorg voor voldoende slaap. Met een consistente slaaproutine en voldoende uren slaap werk je aan herstel van lichaam en geest.
Eet gezond. Voed jezelf met evenwichtige maaltijden die rijk zijn aan voedingsstoffen en vermijd overmatig gebruik van ongezonde snacks. Een inkoppertje, maar o zo lastig als je een druk leven leidt.
Leer effectieve stressmanagementtechnieken, zoals bosbaden, meditatie, ademhalingsoefeningen of mindfulness, om stress te verminderen.
Reserveer tijd voor activiteiten die je ontspannen en plezier brengen, of het nu lezen is, luisteren naar muziek, of een hobby uitoefenen.
Onderhoud gezonde relaties en zoek regelmatig sociaal contact met vrienden, familie of collega’s.
Zoek professionele hulp als het je niet lukt om goede zelfzorg toe te passen. Een gesprek met een coach of therapeut kan enorm waardevol zijn.

Waarom vinden mensen het lastig om goed voor zichzelf te zorgen?

“Because your worth it”. Ken je die reclameslogan van een bekend cosmeticamerk nog? Het is een krachtige boodschap die verder reikt dan alleen schoonheidsproducten. Het herinnert je eraan dat je het waard bent om goed voor jezelf te zorgen, gewaardeerd te worden en een vervuld leven te leiden. Zelfwaardering dus. Maar wat betekent zelfwaardering?
Zelfwaardering is de erkenning en acceptatie van je eigen waarde en het besef dat je het verdient om liefde, respect en zorg te ontvangen. Het gaat verder dan oppervlakkige zelfliefde; het omvat het begrijpen en accepteren van jezelf op een dieper niveau, met al je eigenaardigheden en imperfecties.
Zelfwaardering is het gevoel dat je over jezelf hebt. Het is het idee dat je waardevol bent en dat je veel te bieden hebt. Mensen met een hoge zelfwaardering hebben over het algemeen meer vertrouwen in zichzelf en zijn beter in staat om voor zichzelf te zorgen. Mensen met een lage zelfwaardering hebben vaak moeite om goed voor zichzelf te zorgen. Dit komt omdat ze zichzelf niet belangrijk vinden en denken dat ze niet de moeite waard zijn om voor te zorgen. Ze voelen zich misschien niet waardig om hun behoeften te bevredigen of om voor zichzelf op te komen.

Hier zijn enkele specifieke manieren waarop zelfwaardering van invloed kan zijn op het vermogen om goed voor jezelf te zorgen:

Schuldgevoel: Mensen met een lage zelfwaardering voelen zich vaak schuldig als ze tijd of aandacht aan zichzelf besteden. Ze denken dat ze egoïstisch zijn als ze niet voor anderen klaarstaan.
Onzekerheid: Mensen met een lage zelfwaardering zijn vaak onzeker over wat ze nodig hebben om goed voor zichzelf te zorgen. Ze weten niet wat ze lekker vinden, wat ze nodig hebben om te ontspannen of hoe ze grenzen kunnen stellen.
Onvermogen om nee te zeggen: Mensen met een lage zelfwaardering zijn vaak bang om nee te zeggen tegen verzoeken van anderen. Ze willen anderen niet teleurstellen of afwijzen, dus ze zeggen vaak ja tegen dingen die ze eigenlijk niet willen doen.

Versterken van je zelfwaardering met het ‘vat van zelfwaardering’

Als je moeite hebt om goed voor jezelf te zorgen, is het belangrijk om je zelfwaardering te versterken. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan zou je zeggen. Maar er zijn krachtige methoden waarmee je je zelfwaardering kan versterken. Een van de methoden die ik toepas in mijn coaching is ‘het vat van zelfwaardering’. Je kunt jezelf zien als een vat dat voor een deel gevuld is met positieve zelfwaardering (dat kan je zien als een vloeistof die bestaat uit zelfrespect, zelfbewustzijn, zelfzorg en positieve gedachten), en boven die vloeistof van zelfwaardering is een innerlijke leegte, gevuld met zelfkritiek, negatieve gedachten, schaamte en zelfverwijt. Hoe hoger het niveau van zelfwaardering, hoe minder ruimte er is voor de negativiteit in de innerlijke leegte. De kunst is nu het vat van zelfwaardering te vullen, en dat kan je druppelsgewijs doen. Het hoeft niet met grootse gebaren. Je kunt al beginnen met opmerken welke positieve dingen je op een dag overkomen, hoe klein ook. De zon die op je gezicht schijnt, de kat die je eten hebt gegeven, de glimlach naar een vreemde op straat. En door deze positieve dingen bewust te erkennen, vul je het vat van zelfwaardering in kleine stappen. Je doet dat door minimaal drie keer per dag zo’n moment bewust op te merken en tegen jezelf te zeggen “Goed dat ik het zie”. En dat is alles, meer hoef je niet te doen. Je hoeft er niet over na te denken, je hoeft het niet te analyseren. Alleen opmerken en zeggen “goed dat ik het zie”. Je kunt dit nog versterken door jezelf daarbij een schouderklopje te geven, en als je dat misschien overdreven vindt, kan je misschien zelf een bemoedigend gebaar bedenken dat je hierbij kunt maken.

En ook negatieve gedachten kun je op deze manier erkennen. Als je innerlijke criticus bijvoorbeeld los gaat, omdat je een foutje hebt gemaakt, kan je dat ook opmerken en zeggen ‘goed dat ik het zie’. Zo stap je uit die trein van negatieve gedachten en vul je je vat van zelfwaardering weer een beetje.

Goed voor jezelf zorgen is belangrijk voor je gezondheid en welzijn. Als je moeite hebt om goed voor jezelf te zorgen, is het belangrijk om te onderzoeken wat de reden is. Als je zelfwaardering een rol speelt, kun je proberen om je zelfwaardering te versterken met de tips hierboven. Ik ondersteun je daar graag bij. Dus mocht dit verhaal jou aanspreken, aarzel dan niet om contact met me op te nemen.

Ik ben OK, jij bent OK

coaching, perfectionisme, persoonlijke ontwikkeling

“Ik ben OK, jij bent OK”. Toen ik deze uitspraak jaren geleden voor het eerst hoorde, vond ik daar wel wat van.
Ik vond mezelf helemaal niet zo OK op dat moment en of de ander OK was, dat moest eerst nog maar eens blijken.
Nu – vele jaren later – helpt deze uitspraak me vaak in gesprekken met coachees, die worstelen met hun zelfbeeld, en zichzelf helemaal niet goed vinden zoals ze zijn.
Zo had ik laatst een coachee die last had van perfectionisme en zichzelf geen ontspanning gunde zolang haar takenlijst niet was afgevinkt. En aan die takenlijst kwam nooit een eind, want er was altijd wel iets te doen. Ze gunde zichzelf geen rust, want ergens in haar was een stem die zei dat ze dat niet verdiende.

De bron van de uitspraak “Ik ben OK, jij bent OK”

De uitspraak “Ik ben OK, jij bent OK’ is afkomstig uit de Transactionele Analyse; een persoonlijkheidstheorie, ontwikkeld in de jaren ’50 en ’60 door Erci Berne. Deze theorie stelt dat ieder mens verantwoordelijk is voor zijn eigen gedrag, en ook voor de fouten die hij of zij maakt. Maar als je kijkt naar anderen (en naar jezelf) moet je onderscheid maken tussen de persoon en het gedrag. De persoon is ten alle tijden OK, ook als zijn gedrag dat niet is. Het gaat om de intentie achter het gedrag. Het is daarom goed je oordeel uit te stellen.

Vensters op de wereld

De aanname: “Ik ben OK, jij bent OK”, wordt in de transactionele analyse een levenspositie genoemd. Zo zijn er nog drie andere levensposities:
Ik ben OK, jij bent niet OK
Ik ben niet OK, jij bent niet OK
Ik ben niet OK, jij bent OK

Al deze levensposities zijn in de loop van het leven ontwikkeld door dat wat mensen hebben meegemaakt. Elke positie leidt tot een totaal andere manier van naar jezelf en de ander kijken. Het is alsof je in een vierkante kamer staat met vier grote ramen die allemaal een ander perspectief op de wereld geven. Dit worden ook wel ‘vensters op de wereld’ genoemd

Jouw venster beïnvloed de manier waarop je in het leven staat

Iedereen heeft in de loop van zijn leven een ‘voorkeursvenster’ ontwikkeld waar hij graag door kijkt en dat lijdt tot een andere houding in het leven. Een paar voorbeelden:

Ik ben OK, jij bent OK (de gezonde positie) + +

Ilse is in een goede bui. De zon schijnt, ze heeft net haar rapport afgerond, lekker samengewerkt met haar collega’s, en ze is dik tevreden over het resultaat. Nu even lekker naar buiten met haar collega’s om op een bankje van de zon genieten

Ik ben OK, jij bent niet OK (de arrogante positie) + –

Frits heeft hard aan het onderzoek gewerkt en het rapport mag er zijn. Toch is hij niet tevreden. Zijn collega’s waren niet bepaald behulpzaam en de opdrachtgever zal wel niets met de resultaten doen. “Paarlen voor de zwijnen!” denkt hij nadat hij het rapport aan de opdrachtgever gemaild heeft en klapt ontevreden zijn laptop dicht.

Ik ben niet OK, jij bent OK (de hulpeloze positie) – +

Frank zit vast. Hij weet niet hoe het verder moet met het onderzoek. Evelien weet altijd wat ze moet doen in zo’n situatie.Hij voelt zich een sukkel als hij Evelien om hulp vraagt. Ze heeft het al zo druk. Maar zelf komt hij er niet uit, dus hij moet wel om hulp vragen.

Ik ben niet OK, jij bent niet OK (de hopeloze positie) – –

Paula is moe. Het onderzoek loopt voor geen meter en niemand werkt mee om het vlot te trekken. Als ze ’s avonds thuis komt is het ook nog een puinzooi. Haar man heeft op zijn vrije dag niet eens opgeruimd. “Ik heb het op mijn werk niet voor elkaar, en hier maken ze er ook een bende van”.

Tot slot

Ook ik voel me bij momenten beter of minder dan anderen. Niets menselijks is een coach vreemd. En waarschijnlijk herken jij ook wel dat je zo nu en dan niet voelt dat zowel jij als de ander OK zijn. Dit is dus iets om na te streven,
En dat is het mooie van leven; er valt altijd iets na te streven. Ik help je daarbij graag verder met een van mijn coachtrajecten.

Meer inspiratie?

Een innerlijke bus vol subpersonen

coaching, persoonlijke ontwikkeling

Je innerlijke bus zit vol subpersonen. Hoe meer je je daarvan bewust bent, hoe beter je zelf het stuur in handen kunt hebben. Voice dialogue helpt daarbij.

Want wie zit er achter het stuur van jouw bus?

Er zijn van die weken, die net even wat voller zijn dan andere weken. Niets mis mee, maar soms is het allemaal best een beetje veel. En als ik dan niet uitkijk, kan er dan ineens iemand het stuur overnemen van mijn innerlijke Bus. De innerlijke bus met subpersonen is een begrip uit Voice dialogue en ik pas deze metafoor regelmatig toe in mijn coachpraktijk in Schiedam.

Een innerlijke bus vol subpersonen

Misschien herken je dat wel. Je loopt na een drukke dag in de supermarkt (je hoofd misschien bewust of onbewust vol zorgen over de toestand in de wereld) om je avondeten te kopen en hebt ineens zin om iets extra’s te kopen; chocolade bijvoorbeeld. Maar dat stond helemaal niet op je lijstje, en bovendien wilde je wat minderen met snoepen. Een tweestrijd speelt zich af in je hoofd.
Hier zijn twee subpersonen aan het woord. De ene subpersoon is de verstandige; de andere de genieter, of misschien wel de trooster. Deze subpersonen zijn allemaal passagiers van jouw innerlijke Bus. En ze vechten op dat moment om het stuur van de Bus. Want wie het stuur heeft, bepaalt welke kant het op gaat. In dit voorbeeld, wordt de chocolade gekocht of niet.
De (innerlijke) Bus is een begrip uit een coachings- en therapiemethode die Voice dialogue heet. Deze methode is in de jaren 70 ontwikkeld door het Amerikaanse echtpaar Hal en Sidra Stone.

De innerlijke bus ontstaat al in de wieg!

Zij gaan ervan uit dat je als je geboren wordt één individu bent en dat naarmate je je verder ontwikkelt er subpersonen ontstaan als gevolg van interacties die je met anderen hebt. Dat begint al in de wieg. Als je als baby lacht, krijg je positieve aandacht en daar wil je meer van. Zo wordt de ‘pleaser’ geboren. Als je huilt wordt daar minder positief op gereageerd. Je leert dan onbewust dat je die emotie maar beter niet kan laten zien en dan kan het zijn dat de ‘sterke’ zich gaat ontwikkelen. De sterke slikt zijn gevoelens in, en laat niet merken dat hij geraakt is.
Zo heeft iedereen allerlei verschillende subpersonen in zich, die als doel hebben het individu te beschermen en veilig te houden. De subpersoon die het meeste aan het stuur van de bus zit wordt de primaire subpersoon genoemd. Mensen zijn zich meestal niet bewust van het feit dat er een subpersoon aan het stuur zit, omdat ze helemaal samenvallen met de primaire subpersoon. Iemand zegt bijvoorbeeld dat hij een perfectionist is, maar in feite heeft hij een perfectionist aan het stuur van zijn Bus zitten.

De perfectionist als subpersoon, met de levensgenieter in de kofferbak

Mensen die veel van zichzelf eisen en willen dat alles wat ze doen perfect is, hebben een perfectionist als primaire subpersoon. Tegenover elke primaire subpersoon staat een verstoten subpersoon. Dat is de subpersoon die als het ware in de kofferbak van de bus zit en daar niet uit mag komen. In het geval van de perfectionist kan de verstoten subpersoon de ‘levensgenieter’ zijn. Zo nu en dan zal die tevoorschijn komen, als de individu moe is van zijn perfectionistische gedrag. Maar dat zorgt voor de perfectionist voor een situatie die heel onveilig voelt. Door zich perfectionistisch te gedragen, kreeg hij altijd erkenning van anderen en dat stimuleerde zijn zelfwaardering. Dat gaat niet goed samen met het losse van de levensgenieter. De levensgenieter wordt dus maar snel weer naar de kofferbak verbannen, waarbij een andere subpersoon: de ‘interne criticus’ de ‘perfecionist’ ondersteunt, met woorden als: “dat kan je toch niet maken? Je bent een luie donder als je niet eerst die klus afmaakt”. (De interne criticus is nooit een aardige stem merk je al aan dit voorbeeld)
Het is de kunst om je bewust te worden van alle verschillende subpersonen in je bus. Als je die in beeld hebt, krijg je zelf weer controle over de bus.
Met voice dialogue gaat de coach of therapeut via de cliënt in gesprek met de verschillende subpersonen. Dat heeft niet als doel een subpersoon uit de Bus te zetten, want ze hebben allemaal een belangrijke functie. Het doel is inzicht te geven in het bestaan van de subpersonen, zodat de cliënt een bewuste keuze kan maken voor wie hij aan het stuur laat. De coach of therapeut zal eerst via de cliënt met de primaire subpersoon praten en vervolgens met de verstoten subpersoon. De cliënt zal ten slotte als ware hij een buitenstaander naar de subpersonen kunnen kijken. Hierdoor worden de subpersonen inzichtelijke en dat kan ertoe leiden dat de cliënt meer de regie kan pakken in zijn leven.

Een wijntje van de ‘genieter’ voor de ‘verstandige’

En hoe verging het mij in de supermarkt? Ik was moe en kocht naast de gezonde maaltijd een flesje wijn. Want hé, de genieter wil ook wel eens wat zo halverwege een intensieve week. En toen nam de verstandige het weer over, genoot van het wijntje, en tikte dit bericht. Zo kan het gaan met subpersonen in de innerlijke Bus.

Misschien vind je dit ook interessant:

Om goed in je vel te zitten en rust in je innerlijke bus te houden, bied ik regelmatig bosbaden aan in Schiedam, Vlaardingen en Rotterdam. Je kan een bosbad boeken via mijn agenda.
Je kunt ook een gratis ‘burn-out preventiegesprek’ met mij inplannen als je voelt dat je je innerlijke bus soms niet onder controle hebt.

Meer inspiratie?

Omgaan met moeilijke emoties en de rol van de natuur

burn-out, persoonlijke ontwikkeling, somberheid

Soms wordt je overspoeld door moeilijke emoties. Hoe ga je daarmee om, en hoe vind je de weg terug naar innerlijke rust? Als je mij al wat langer volgt, zal het je niet verbazen dat voor mij de natuur heel helpend is bij het omgaan met moeilijke emoties. Maar wat gebeurt er nu eigenlijk als je overspoeld wordt door emoties? En hoe kan je de natuurlijke omgeving benutten om emoties te begrijpen en te reguleren.
Ik introduceer hier de ‘Window of Tolerance’ (Siegel, 1999). Dit is een handige tool om jou te helpen je balans te (her)vinden. Ik laat je zien hoe je emoties kunt herkennen en begrijpen, maar ook hoe je ze kunt beheersen, zodat je vanuit een plek van rust en zelfverzekerdheid kunt leven en handelen. Want moeilijke emoties zullen er altijd zijn, en ze hoeven niet weg, want dat zou zijn alsof je de spreekwoordelijke bal onder water probeert te houden. Op een gegeven moment houd je dat niet meer, en dan vliegt die bal met een harde klap in je gezicht. Maar je kunt wel op een manier met moeilijke emoties omgaan die jou minder energie kost.

De functie van emoties

Hoewel emoties complex zijn en verschillende psychologische benaderingen er verschillende meningen over hebben, is één ding duidelijk: emoties hebben een belangrijke functie. Ze zijn als een kompas dat jou iets vertelt over de situatie waarin je je bevindt. Angst beschermt je bijvoorbeeld tegen dreigend gevaar, terwijl vertrouwen je in staat stelt om verbinding te maken met anderen. Daarom is het belangrijk om emoties niet te negeren, maar ze juist te omarmen als een waardevolle gids in jouw leven, zodat je leert omgaan met moeilijke emoties.

Moeilijke emoties hebben een begin en een eind

Zelfs wanneer emoties verstoord zijn door factoren zoals depressie, burn-out of trauma, hebben ze een begin en een einde. Dit inzicht is van onschatbare waarde. Het betekent dat je erop kunt vertrouwen dat als je een heftige emotie ervaart, dit een tijdelijke staat van zijn is. Bedenk maar als je schikt, omdat je terwijl je rustig over straat loopt bijna omver gereden wordt door een flitsbezorger. Ik weet niet hoe het met jou is, maar ik ervaar dan een heftige emotie (voornamelijk angst en boosheid). Maar deze emotie ebt al snel weer weg. Als jouw innerlijke kompasnaald ontregeld is, door langdurige stress, of trauma uit het verleden, kan het zijn dat je langer dan nodig is blijft hangen in deze moeilijke emoties. Je kan dan niet langer blindelings vertrouwen op je emoties.

Dr. Siegel’s theorie over de Window of Tolerance biedt een inzichtelijke manier om te begrijpen hoe emoties gedurende de dag schommelen. Wanneer je je in je optimale spanningsniveau bevindt, kun je gedachten en gevoelens effectief verwerken en ben je open voor anderen. Echter, wanneer je “boven je raampje” zit, ben je te gespannen en kun je in een ‘vluchten of vechten’ reflex schieten. Als je “onder je raampje” zit, voel je je juist lusteloos en afstandelijk.

Het goede nieuws is dat deze pieken en dalen niet eeuwig duren. Je lichaam en hersenen zijn niet ontworpen om voortdurend gespannen te zijn. Er komt altijd een moment waarop je je beter voelt en vanuit helderheid en ontspanning beslissingen kunt nemen. Soms gebeurt dit vanzelf, maar soms moet je actief stappen ondernemen om terug te keren naar je ‘raampje’. Hierna bespreek ik drie stappen, waarmee je kunt omgaan met moeilijke emoties.

Hoe keer je terug in je ‘window of tolerance’?

Herken dat er een moeilijke emotie is

Begin met het bewustzijn van je lichaam: Emoties manifesteren zich vaak fysiek voordat we ze mentaal herkennen. Let op signalen zoals gespannen spieren, een snellere hartslag, zweten, of een knoop in je maag. Dit zijn vaak indicatoren van emotionele spanning. Tijdens mijn coachsessies nodig ik je uit om in contact te komen met je lichaam en te ervaren waar je jouw emoties kunt voelen.
Ervaar een wandeling eens als een reis naar binnen: Observeer terwijl je door natuur wandelt hoe je je voelt. Laat je oortjes en podcast thuis en merk op wat er gebeurt. Misschien merk je dat de rustgevende geluiden van de natuur je kalmeren, of dat een bepaalde plek juist spanning in je losmaakt. Deze momenten zijn waardevol om te verkennen.
Houd een emotioneel dagboek bij: Schrijf dagelijks op welke emoties je hebt ervaren en welke situaties ze hebben getriggerd. Dit helpt bij het identificeren van patronen in je emotionele reacties.
Geef je emoties namen: Leer de taal van emoties spreken. In plaats van simpelweg te zeggen dat je je “slecht” voelt, probeer specifiek te benoemen of je verdrietig, boos, angstig, of gefrustreerd bent. Dit helpt om je emoties te begrijpen en ermee om te gaan. In mijn coachssessies help ik je bij het vinden van de juiste woorden om je emoties te beschrijven. Samen kunnen we deze emotietaal ontwikkelen om je innerlijke wereld beter te begrijpen.

Onderzoek jouw spanning en triggers

Zelfreflectie: Neem regelmatig de tijd om dieper in te gaan op de oorzaken van je emoties. Vraag jezelf af waarom je je op een bepaalde manier voelt en wat de onderliggende triggers kunnen zijn. In mijn coachsessies is dit meestal ook onderwerp van gesprek. Samen duiken we dieper in je emoties en onderzoeken we de oorzaken ervan. Ik stel jou vragen, zoals waarom bepaalde situaties je raken en welke patronen je kunt identificeren.
Identificeer patronen: Kijk naar terugkerende situaties of mensen die specifieke emoties bij je opwekken. Dit kan je helpen om specifieke triggers te herkennen.Tijdens onze sessies moedig ik je aan om zelfreflectie te beoefenen. Dit helpt je om inzicht te krijgen in jezelf en je emoties beter te begrijpen.
Praat erover: Soms kan het delen van je emoties met een vertrouwenspersoon, zoals een vriend, familielid, of coach, je helpen om ze beter te begrijpen en te verwerken. Dit kan jou waardevolle inzichten bieden. Ik bied in mijn coaching een veilige ruimte waarin je vrijuit kunt delen wat er in je omgaat. Ik luister aandachtig naar je verhaal zonder oordeel.

Moeilijke emoties reguleren

Ademhalingsoefeningen: Diepe ademhalingsoefeningen kunnen onmiddellijke verlichting bieden bij spanning. Probeer langzaam in te ademen door je neus, de adem even vast te houden, en vervolgens langzaam uit te ademen door je mond. Laat je uitademing langer duren dan je inademing. Herhaal dit meerdere keren.
Mindfulness en meditatie: Deze praktijken kunnen je helpen om in het moment te blijven en je emoties met acceptatie te observeren zonder oordeel. Ze bevorderen emotionele stabiliteit en veerkracht. Tijdens mijn coachsessies geef ik je hier tips voor. Een bosbad is ook een manier om helemaal in het moment te zijn.
De natuur als bondgenoot: De natuur zelf kan dienen als een krachtige bondgenoot in het proces van emotieregulatie. Je zult ontdekken hoe de rust en schoonheid van de natuur je kunnen helpen om emoties te reguleren en innerlijke rust te vinden. Beweging in de natuur stimuleert de afgifte van endorfines, waardoor je je beter voelt. Daarom coach ik ook al wandelend en niet tussen vier muren.

Window of tolerance - triggers en glimmeers

De rol van ‘glimmers’ bij moeilijke emoties

Tegenover triggers staan ‘glimmers’. Waar triggers moeilijke emoties kunnen oproepen, hebben glimmers een kalmerende en ontspannende invloed op jouw zenuwstelsel. Glimmers zijn positieve ervaringen, gedachten, gevoelens of activiteiten die ons lichaam in een staat van rust en veiligheid kunnen brengen. Hierdoor vertraagt onze hartslag, vermindert onze ademhaling en ervaren we een gevoel van kalmte.

Glimmers kunnen zeer persoonlijk zijn en variëren van persoon tot persoon. Voor de ene persoon kan het luisteren naar ontspannende muziek een glimmer zijn, terwijl het voor een ander misschien tijd doorbrengen in de natuur is. Het kan ook gaan om sociale interactie met dierbaren, het beoefenen van meditatie of het uitoefenen van creatieve activiteiten. Het belangrijkste is dat glimmers individueel afgestemd zijn op wat voor een persoon werkt om stress te verminderen. In mijn coachingssessies gaan we op zoek naar wat voor jou glimmers zijn. Ook hier is zelfreflectie weer een belangrijke sleutel om te gaan ontdekken hoe jij kunt omgaan met moeilijke emoties, en hoe je glimmers daarbij kunt inzetten.

Wil jij gaan ontdekken wat jouw triggers en glimmers zijn? Dan nodig ik je uit om de kracht van coaching in de natuur te komen ervaren. Neem contact op als je hier meer over wilt weten.

Meer inspiratie?

Zelfvertrouwen kwijt na een burn-out

burn-out, persoonlijke ontwikkeling

“Ik ben mijn zelfvertrouwen kwijt na mijn burn-out”. Deze opmerking hoor ik nogal eens. Een burn-out is een levensveranderende ervaring, en alles waarvan je dacht dat je begreep hoe het in elkaar zit, lijkt ineens op losse schroeven te staan. Dat doet iets met je zelfvertrouwen. Het werkt echter ook de andere kant op. Als je in je werk al weinig zelfvertrouwen ervaart, kan dat ertoe leiden dat je gaat overpresteren, omdat je bang bent dat je niet goed genoeg bent. Hier is een naam voor: het impostersyndroom. Over het impostersyndroom als bron van burn-out heb ik eerder geschreven. Misschien vind je het interessant om hier meer over te lezen.

Terug naar zelfvertrouwen. Wat is het precies en wat gebeurt er als je je zelfvertrouwen kwijt bent? En ook belangrijk: hoe krijg je (weer) meer zelfvertrouwen? Daarover gaat dit artikel.

Je bent je zelfvertrouwen kwijt

Zelfvertrouwen wordt vaak gezien als een eigenschap die iemand van nature wel of niet heeft. Maar zo zwart/wit is het niet. Dat blijkt ook wel als ik praat met mensen die een burn-out hebben gehad. Burn-out en zelfvertrouwen zijn nauw met elkaar verbonden. Iemand die een burn-out heeft, heeft vaak minder zelfvertrouwen. Doordat je te lang onder hoge druk hebt gestaan, ga je je eigen vaardigheden in twijfel trekken en je capaciteiten onderschatten. Je voelt je minder bekwaam en onzeker over je vermogen om uitdagingen aan te gaan en taken succesvol uit te voeren. Die energie die je ooit had om dingen aan te pakken en uitdagingen te trotseren, lijkt ineens verdwenen te zijn.

Ook kan een burn-out jouw beeld van jezelf aantasten. Waar je eerder vol zelfvertrouwen in het werk stond, raak je nu gevangen in een negatieve spiraal van gedachten en overtuigingen over jezelf en jouw capaciteiten. Schaamte komt hier ook om de hoek kijken, want eerder had je alles voor elkaar en nu lukt het je ineens niet meer. Dit gebrek aan vertrouwen en deze schaamte kan je verder isoleren en een gevoel van eenzaamheid versterken, wat het herstelproces bemoeilijkt.

Hoe ga je de uitdaging aan om je zelfvertrouwen te herwinnen na een burn-out

Het herwinnen van zelfvertrouwen na een burn-out is een behoorlijk opgave. Het vergt tijd, geduld en moeite. Tijdens dit proces zijn er verschillende uitdagingen die je kunt tegenkomen:

Angst om terug te vallen: Na een burn-out kun je bang zijn om weer in dezelfde uitputtende situatie te belanden. Die angst kan je belemmeren om nieuwe kansen te grijpen en uit je comfortzone te stappen.
Zelfverwijt en schuldgevoelens: Misschien geef je jezelf de schuld van het hebben van een burn-out, wat je zelfvertrouwen verder ondermijnt. Onthoud dat een burn-out het resultaat is van verschillende factoren en dat het niet jouw schuld is.
Vergelijken met anderen: Tijdens je herstel kan je de neiging hebben om jezelf te vergelijken met anderen die het wel voor elkaar lijken te hebben, waardoor je je nog meer onbekwaam voelt. Besef dat iedereen zijn eigen pad heeft en dat vergelijken niet zinvol is.
Het loslaten van perfectionisme: Perfectionisme kan bijdragen aan een burn-out en het herstel ervan bemoeilijken. Leer accepteren dat je niet perfect hoeft te zijn en dat het oké is om fouten te maken.

Het is belangrijk om je bewust te zijn van deze uitdagingen en te weten dat je niet alleen bent. Het herwinnen van zelfvertrouwen na een burn-out is mogelijk en met de juiste stappen en ondersteuning kun je je innerlijke kracht en veerkracht herontdekken. Zelfcompassie kan jou helpen bij dit herstelproces. Hierna volgen de negen punten waarmee je kunt bouwen aan je zelfvertrouwen.

Ben je benieuwd wat coaching voor jou kan betekenen? Bekijk dan mijn aanbod.

1 Zelfcompassie : de eerste stap naar herstel

Een burn-out kan dus behoorlijk wat schade aanrichten aan het zelfvertrouwen. Maar wat niet helpt is om jezelf hiervoor af te straffen door negatieve zelfspraak, als: “hoe heb ik het zover kunnen laten komen, wat een sufferd ben ik dat ik hier nu thuis op de bank zit, …”. Het is in deze situatie juist belangrijk om zacht voor jezelf te zijn en zelfcompassie te cultiveren tijdens je herstel.

Zelfcompassie betekent vriendelijkheid en begrip hebben voor jezelf, net zoals je dat zou hebben voor een goede vriend die het moeilijk heeft. Het betekent jezelf toestaan om menselijk te zijn, inclusief het maken van fouten en jezelf niet te veroordelen voor wat er is gebeurd. Jij bent niet de enige die worstelt met een burn-out, en je verdient medeleven en liefde, ook van jezelf.

Er zijn verschillende manieren waarop je zelfcompassie kunt cultiveren. Probeer eens dagelijks een paar minuten te nemen om te mediteren en jezelf vriendelijkheid te sturen. Praat tegen jezelf zoals je tegen een goede vriend zou doen en laat negatieve zelfpraat los. Herinner jezelf eraan dat je niet perfect hoeft te zijn en dat het oké is om jezelf te omarmen, inclusief alle imperfecties. Doe dat ook eens letterlijk. Omarm jezelf en zeg tegen jezelf: “Het is oké dat ik nu even niet oké ben”.

Een boek dat ik je kan aanraden over zelfcompassie is het boek van Kristin Neff, met de toepasselijke titel Zelfcompassie : stop jezelf te veroordelen.

2 Terug naar de basis : herontdekken van je waarden

Een burn-out kan het gevoel van identiteit en eigenwaarde flink verstoren. Maar je kan het ook zien als een kans om te ontdekken wie je ten diepste eigenlijk wil zijn. In mijn coachtrajecten besteed ik vrijwel altijd aandacht aan kernwaarden, omdat het niet leven naar je kernwaarden een bron van burn-out kan zijn. Ik heb hiervoor ook een kernwaardentest ontwikkeld.

Denk eens terug aan momenten in je leven waarin je succesvol was, waar je trots op bent, en waarin je je krachtig voelde. Identificeer je sterke punten en successen uit het verleden, hoe klein ze ook mogen lijken. Het zijn deze positieve aspecten van jezelf die je kunnen helpen bij het herwinnen van zelfvertrouwen.

Tijdens je herstel van een burn-out is het belangrijk om jezelf open te stellen voor verandering en groei. In plaats van jezelf te beperken door te denken dat je niet goed genoeg bent, omarm je de kans om jezelf opnieuw uit te vinden en te ontwikkelen. Zelfvertrouwen groeit door het aanpakken van uitdagingen en het aangaan van nieuwe ervaringen. Dus laat jezelf toe om te groeien en te leren terwijl je de weg naar zelfvertrouwen bewandelt.

3 De kracht van positieve zelfspraak

Jouw interne dialoog heeft een enorme invloed op je zelfvertrouwen. Hoe je tegen jezelf praat kan je versterken of verzwakken. Het is tijd om die innerlijke criticus aan te pakken en je zelfspraak om te buigen naar iets positiefs. Die innerlijke criticus kan heel krachtig zijn, en continu gedachten in je hoofd laten oppoppen. Ik noem hem ook wel ‘radio gekkenwerk’.
Begin met het opmerken van negatieve zelfpraat van jouw interne radio. Als je merkt dat je jezelf bekritiseert, stop dan even en stel jezelf de vraag: “Zou ik dit ook tegen een vriend zeggen?” Waarschijnlijk niet. Behandel jezelf dan ook als een vriend en spreek met jezelf op een vriendelijke en ondersteunende manier.

Positieve zelfspraak helpt je om negatieve gedachten en twijfels te overwinnen, waardoor je zelfvertrouwen kan groeien. Onthoud dat je gedachten jouw realiteit vormen, dus waarom zou je ze niet vormgeven met positieve en ondersteunende overtuigingen?

4 Stap voor stap vooruit : doelen en beloningen

Als je je zelfvertrouwen kwijt bent, is het herwinnen ervan een stapsgewijs proces, dus geef jezelf de ruimte om kleine stappen te nemen en vooruitgang te boeken. Stel haalbare doelen voor jezelf tijdens het herstelproces. Begin met kleine, realistische doelen die je elke dag kunt bereiken. Naarmate je meer vertrouwen krijgt, kun je grotere doelen nastreven.

Vier elke kleine vooruitgang die je boekt, hoe klein het ook mag lijken. Beloon jezelf voor je inspanningen, zelfs als je doelen niet helemaal zijn bereikt zoals je had gehoopt. Beloningen moedigen positief gedrag aan en helpen je om gemotiveerd te blijven terwijl je aan je zelfvertrouwen werkt.

Bedenk wel dat het pad naar zelfvertrouwen niet altijd een rechte lijn omhoog is. Er zullen onvermijdelijk tegenslagen zijn, maar dat is oké. Herzie je doelen indien nodig en wees geduldig met jezelf terwijl je leert en groeit.

5 Steun van buitenaf : het belang van de mensen om je heen

Het herwinnen van zelfvertrouwen na een burn-out is niet iets dat je alleen hoeft te doen. Het is oké om steun te zoeken van buitenaf. Dat kan variëren van professionele hulp, zoals therapie of coaching, tot steun van vrienden, familie of (online) steungroepen.

Een professionele hulpverlener kan je helpen bij het begrijpen van de oorzaken van je burn-out en je begeleiden bij het opbouwen van een gezond zelfvertrouwen. Steun van vrienden en familie kan je ondersteunen en je aanmoedigen tijdens je herstelproces.

Het delen van je ervaringen met anderen die een vergelijkbare reis doormaken, kan ook helend zijn. Het kan je het gevoel geven dat je niet alleen bent en dat anderen begrijpen wat je doormaakt. Wees niet bang om om hulp te vragen en je omringen met een supportnetwerk dat je helpt bij het versterken van je zelfvertrouwen.

Ben je benieuwd wat coaching voor jou kan betekenen? Bekijk dan mijn aanbod.

7 Grenzen en zelfrespect : het beschermen van je zelfvertrouwen

Een burn-out kan vaak het gevolg zijn van het overschrijden van grenzen en het negeren van je eigen behoeften. Nu is het tijd om die grenzen te definiëren en te respecteren. Besef dat je niet alles voor iedereen hoeft te doen en dat het oké is om “nee” te zeggen. Stel duidelijke grenzen voor jezelf, zowel op het werk als in je persoonlijke leven. Leer herkennen wanneer je te veel hooi op je vork neemt en neem stappen om overbelasting te voorkomen. Vergeet niet dat zelfrespect essentieel is voor het herwinnen van zelfvertrouwen. Behandel jezelf met respect en wees je bewust van je eigen behoeften en wensen. Als je jezelf en je eigen welzijn op de eerste plaats zet, zal je zelfvertrouwen groeien.

8 Kleine successen vieren : opbouwen van positieve ervaringen

Op weg naar herstel van een burn-out is het belangrijk om te erkennen en te vieren wat je bereikt. Zelfs de kleinste successen zijn belangrijk en verdienen erkenning. Wanneer je een doel bereikt, hoe klein het ook mag zijn, neem dan even de tijd om het te vieren. Sta stil bij je prestaties en geef jezelf een schouderklopje. Dit versterkt je zelfvertrouwen en motiveert je om verder te gaan.

Het is ook waardevol om mislukkingen te zien als leermomenten in plaats van bevestiging van inadequaatheid. Iedereen maakt fouten, en het is juist deze ervaring die ons helpt te groeien en te leren. Laat tegenslagen je niet ontmoedigen, maar zie ze als waardevolle leermomenten op je reis naar zelfvertrouwen.

9 Hervonden zelfvertrouwen : geduld en acceptatie

Herwinnen van zelfvertrouwen na een burn-out is een reis, geen sprint. Als je je zelfvertrouwen kwijt bent, is het belangrijk om geduld te hebben met jezelf terwijl je de weg bewandelt naar een gezond zelfvertrouwen. Het is normaal dat je niet onmiddellijk resultaten ziet. Wees geduldig en wees niet te hard voor jezelf als het even niet gaat zoals je had gehoopt. Het is oké om jezelf de tijd te geven om te herstellen en te groeien. Accepteer jezelf en je reis naar zelfvertrouwen met mededogen. Jij bent waardevol, ongeacht waar je nu staat. Herinner jezelf eraan dat het herwinnen van zelfvertrouwen een proces is dat met vallen en opstaan verloopt. Geef jezelf toestemming om te groeien en te leren, en laat perfectionisme los.

Ben je benieuwd wat coaching voor jou kan betekenen? Bekijk dan mijn aanbod.

Tot slot

Het herwinnen van zelfvertrouwen na een burn-out is een reis van herstel, groei en zelfontdekking. Het vergt moed, geduld en toewijding, maar het is absoluut mogelijk. Begin met het cultiveren van zelfcompassie en vriendelijkheid naar jezelf toe. Herontdek je sterke punten en successen uit het verleden, en wees open voor groei en verandering. Omarm de kracht van positieve zelfspraak en stel haalbare doelen voor jezelf. Vier elke vooruitgang die je boekt en wees niet bang om steun te zoeken van buitenaf. Zorg goed voor jezelf, stel grenzen en respecteer jezelf. Herinner jezelf eraan dat het oké is om menselijk te zijn en dat je niet perfect hoeft te zijn. Wees geduldig en accepteer jezelf met mededogen terwijl je op weg bent naar herstel van je zelfvertrouwen. Je bent waardevol en je verdient het om in jezelf te geloven.

Jouw reis naar zelfvertrouwen is uniek en prachtig. Het is een reis van zelfliefde en herontdekking, en je staat er niet alleen voor. Wees trots op jezelf voor elke stap die je zet, hoe klein ook, en weet dat je steeds sterker wordt. Jij bent krachtig, veerkrachtig en capabel. Onthoud dat en weet dat je alles kunt bereiken wat je wilt, op je eigen tempo, op je eigen manier. Ga ervoor en omarm het prachtige avontuur dat voor je ligt.

Meer inspiratie?

Wil je vaker geïnspireerd worden? Schrijf je dan in voor mijn inspiratiemail. Ik deel daar geregeld over ontspannen in de natuur, burn-out preventie, persoonlijke ontwikkeling en wat me maar te binnen schiet. Ook stel ik je op de hoogte van de data van mijn bosbaden. Inschrijven is gemakkelijk, met onderstaand formulier. Uitschrijven ook, met een druk op de knop onderaan iedere e-mail die je van me krijgt.