perfectionisme

De stilte spreekt

coaching, depressie, emoties, perfectionisme, persoonlijke ontwikkeling, somberheid

De invloed van het verleden van je ouders; ook als je het niet kent

Deze blog is de tweede in een reeks over de invloed van het verleden van je ouders. Ook als je dat verleden niet kent. Over hoe we soms iets meedragen uit een verhaal dat nooit hardop is verteld.

Heb je er ooit bij stilgestaan hoe het verleden van je ouders jou onbewust beïnvloedt? Misschien herken je dit; Ze zeiden er nooit iets over. Maar jij voelde het wel. Er was altijd een bepaalde spanning. Nieuwsgierigheid werd nooit bevredigd. Er was vooral zwijgen. En bij jou een onbestemd gevoel dat er meer was dan gezegd werd.

Dat is hoe het vaak gaat in families met een beladen geschiedenis. Er wordt gezwegen. Over wat er was gebeurd in het verleden, in de oorlog, in het land van herkomst als er sprake was van migratie. Over gewelddadigheid in het gezin, armoede, onbedoelde zwangerschappen. Er is schaamte; en zwijgen. En deze schaamte en het zwijgen kan ook generaties teruggaan. Jouw ouders hebben het weer overgenomen van hun ouders, en die van hun ouders.

Als kind voel je dat er meer is. Want als ouders zwijgen, gaan kinderen voelen. En dit nemen ze mee in de rest van hun leven. Het wordt als het ware een levensstijl.

Wat ouders niet zeiden, werd ook een verhaal

In het boek ‘Het is niet met jou begonnen’ schrijft Mark Wolynn over hoe trauma’s en onverwerkte pijn niet alleen worden overgedragen met woorden, maar vooral door wat niet gezegd wordt. Door het zwijgen, door angsten en door gedragspatronen.

Als iets in een vorige generatie niet is aangekeken of gedeeld, vinden kinderen vaak een manier om het tóch te dragen. Niet omdat ze dat bewust kiezen, maar omdat het familiesysteem zoekt naar balans. Het kind voelt dit aan en leert zonder woorden:

dat je stil moet zijn
dat je niet lastig mag zijn
dat je je emoties moet inslikken
dat het beter is om voor de ander te zorgen dan voor jezelf

Dit kan weer een bron zijn van depressie, angst of chronische pijn. En dit is niet van jou, maar dit heb je meegekregen vanuit je familiegeschiedenis en jij ‘voert uit’ wat niet opgelost is in het verleden.

Herken je deze patronen? De onbewuste impact van ouderlijk zwijgen

In mijn praktijk kom ik vaak mensen tegen die bepaalde gedragspatronen hebben aangenomen, die niet van hen zijn. En pas als ze erbij stilstaan merken ze op dat,

ze altijd alert zijn op wat de ander nodig heeft;
ze bang zijn om ‘te veel’ te zijn;
ze moeite hebben om grenzen te stellen;
en vaak is er ook die vage vermoeidheid of onrust die niet in verhouding staat tot hun leven nu

“Ik wist altijd precies hoe de sfeer in huis was.”

“Ik voelde me verantwoordelijk, voor alles en iedereen, maar wist niet waarom.”

“Ik paste me aan zonder dat iemand dat vroeg.”

Zomaar wat uitspraken die ik hoor in mijn praktijk.

Je hoeft het niet te begrijpen om het te voelen

Wat Wolynn in zijn boek benadrukt, en wat ik ook vaak tegenkom, is dat je niet alles hoeft te analyseren en begrijpen om te erkennen dat het er wel is. Je hoeft niet het hele verhaal van je (voor)ouders te kennen. Het gaat erom wat jij nu voelt. En het gegeven dat dat mogelijk terug te leiden is tot het verleden van een van je ouders, dat is eigenlijk al genoeg.

En nu? Kies voor jouw eigen pad

Misschien voel jij ook wel dat er iets is dat je al lang meedraagt, wat eigenlijk niet van jou is. Dat besef kan jouw last lichter maken, omdat je dat wat niet van jou is liefdevol kan neerleggen, om je eigen pad te gaan bewandelen.

Je kunt elke dag opnieuw kiezen, door bewustzijn van wat is geweest, en door zachter te worden

Je kunt het verhaal waarin je bent opgegroeid niet herschrijven. Maar je kunt wel kiezen een andere verhouding aan te gaan met wat je hebt meegekregen. Niet door ertegen te vechten, maar door er met aandacht naar te kijken. En door toe te staan te voelen wat er in je leeft, los van wat je hebt overgenomen. Zo kan je beetje bij beetje je eigen stem weer gaan horen. En keuzes gaan maken die echt bij je passen. Niet gemakkelijk misschien. Maar wie zegt dat het leven gemakkelijk moet zijn? En als je het aandurft kan er meer ruimte ontstaan voor wie jij ten diepste bent, vrij van de geschiedenis die je met je meedraagt.

In de volgende blog:
Over hoe kinderen feilloos aanvoelen wat niet gezegd wordt; en hoe we daar als volwassenen nog steeds naar leven.

Wil je hiermee verder?

“Het is niet met mij begonnen, maar ik mag nu wel kiezen hoe ik ermee verder ga.”

Misschien raakt dit thema iets in jou. Een gevoel dat je al langer meedraagt, maar waar je nog geen woorden aan kon geven. Of misschien herken je het: het zorgen voor anderen, het zwijgen, het niet precies weten waar het vandaan komt.

Dan ben je welkom.

Een coachtraject bij mij is een plek om ruimte te maken voor jouw verhaal.
Niet om het verleden op te lossen, maar om te onderzoeken wat het nog met je doet – in hoe je leeft, voelt, zorgt, of je plek inneemt. We starten met een vrijblijvend kennismakingsgesprek (online of wandelend), waarin we samen verkennen wat jij nodig hebt.
Plan een kennismakingsgesprek

Zelf ontdekken hoe jouw verleden je nu nog beïnvloedt?
Dan is het online programma ‘GROEI : ven verlies naar veerkracht’ misschien iets voor jou. Hierin ontdek je hoe jong verlies jouw leven kan hebben beïnvloed, en hoe je nu nieuwe keuzes kunt maken.
Meer informatie over het programma GROEI

Wil je eerst op een lichtere manier kennismaken?
Dat kan via een bosbad of een workshop meditatief schrijven. Rustig landen, schrijven, ademen. Even vertragen in de natuur.
Bekijk de actuele workshops en bosbaden

Je hoeft het niet alleen te doen.

Voel jij je gezien?

coaching, emoties, jong ouderverlies, perfectionisme, persoonlijke ontwikkeling

Over erkenning, jezelf zien en leven vanuit je kern

Heb jij ooit het gevoel gehad dat je alles geeft, keihard werkt, altijd klaarstaat voor anderen, maar dat niemand het echt lijkt op te merken? Of dat jouw inspanningen wel worden gewaardeerd, maar jij als persoon niet?

Voor veel mensen die als kind een ouder hebben verloren, kan dit een herkenbaar gevoel zijn. Het verlangen om gezien te worden – écht gezien, voor wie je bent en niet alleen voor wat je doet – kan diepgeworteld zijn. Dit verlangen kan leiden tot perfectionisme, pleasen, of altijd maar beter willen zijn. Maar hoe harder je werkt, hoe minder je je soms gezien voelt. Ik herken dit bij mezelf. Voordat ik zes haar geleden in een burn-out belandde, deed ik heel hard mijn best om waardering van anderen te krijgen. Ik ging maar door en dit leidde uiteindelijk tot een burn-out. Toen heb ik geleerd anders te kijken, en geleerd mezelf te waarderen.

Gezien worden: een universeel verlangen

Erkenning is een basisbehoefte. Als je als kind te maken hebt gehad met een groot verlies, zoals het overlijden van een vader of moeder, kun je het gevoel hebben gehad dat jouw emoties er niet mochten zijn. Misschien moest je doorgaan, terwijl je eigenlijk gehoord en gezien wilde worden in je verdriet.
Dat gemis kan later in je leven doorwerken. Je probeert op allerlei manieren die erkenning alsnog te krijgen. Door uit te blinken in je werk. Door de beste ouder, partner of collega te zijn. En toch… voelt het vaak leeg.

Want wat je eigenlijk nodig hebt, is niet dat anderen je zien. Wat je nodig hebt, is dat je jezelf ziet. Zelfwaardering dus!

Zie jij jezelf?

Dat is de kernvraag. Sta eens stil bij wie jij bent, los van alles wat je doet. Kun je jezelf accepteren, met al je mooie kanten én je imperfecties? Kun je goed genoeg zijn, zonder beter te hoeven zijn dan de rest?

Ik schreef er dit gedicht over.

Jezelf zien: Dit is makkelijker gezegd dan gedaan. Zeker als je gewend bent om erkenning te zoeken in prestaties. Toch is het mogelijk om dit patroon te doorbreken. Het begint met een stap terugdoen en jezelf afvragen:

Wat drijft mij om altijd maar mijn best te doen?
Hoe kan ik mezelf waarderen, los van wat ik bereik?
Wat heb ik nodig om me echt gezien te voelen?

Zelfwaardering verandert alles!

Wanneer je leert om jezelf te zien en te accepteren, verandert er iets. Je hoeft niet meer zo hard te werken om waardering van anderen te krijgen. Je straalt van binnenuit, omdat je weet dat je goed genoeg bent, precies zoals je bent.

En weet je wat het bijzondere is? Wanneer je jezelf ziet, zullen anderen dat ook doen. Niet omdat je je nóg harder hebt uitgesloofd, maar omdat je vanuit je kern leeft. Jouw licht gaat stralen voor wie het wil zien!

Hoe ik je kan helpen jezelf weer te zien

Als wandel- en rouwcoach help ik mensen zoals jij: mensen die als kind een ouder zijn verloren en nu merken dat dit verlies doorwerkt in hun leven. Ook als je een ander verlies hebt meegemaakt, of op zoek bent naar jouw levenszin, ondersteun ik je graag. Samen onderzoeken we wat jou tegenhoudt om volledig jezelf te zijn. We werken aan het loslaten van patronen die je niet meer dienen, zodat jij kunt ontdekken wie je werkelijk bent.

Wil jij leren om jezelf te zien? Neem dan contact met me op voor een vrijblijvend gesprek. Je bent goed genoeg – precies zoals je bent. Je kunt me een mail sturen. Of klik op de knop hieronder en plan een afspraak in voor een kennismakingsgesprek.

Ik wil je graag zien 🙂

De mythe van onmisbaarheid

burn-out, coaching, ontspanning, perfectionisme, persoonlijke ontwikkeling

Waarom burn-out meer is dan jouw probleem

Een gevoel van onmisbaarheid maakt gevoelig voor burn-out. Als je voelt dat je onmisbaar bent, loopt je het risico dat je maar door gaat op dezelfde weg. Misschien ken je het gezegde wel: “Het kerkhof ligt vol onmisbare mensen.” Een uitspraak die scherp en misschien wat confronterend klinkt, maar er zit een kern van waarheid in.

Als wandelcoach ontmoet ik regelmatig mensen die een burn-out hebben gehad. Vaak speelde het gevoel van onmisbaarheid een grote rol in hoe ze zichzelf zijn kwijt geraakt. Maar hoe terecht is dat gevoel van onmisbaarheid eigenlijk? En wat doet het met je, die overtuiging dat alles van jou afhangt? En wat is de rol van de organisatie als mensen zich onmisbaar voelen?

De illusie van onmisbaarheid

Veel mensen dragen het idee met zich mee dat ze onmisbaar zijn op hun werk. Ze denken dat zonder hen de boel instort, deadlines niet gehaald worden en niemand hun specifieke kennis bezit. Dat gevoel kan voortkomen uit verschillende situaties:

Unieke expertise: Je hebt een kennisgebied waar niemand anders echt in thuis is.
Jarenlange ervaring: Door je lange dienstverband ken je de organisatie van binnen en buiten.
Hoge werkdruk: Alles stapelt zich op, en het voelt alsof niemand anders jouw taken aankan.

Het lijkt misschien logisch om je onmisbaar te voelen, een een gevoel van onmisbaarheid kan je ego ook strelen. Maar de realiteit is naar mijn idee anders. Geen enkele gezonde organisatie valt stil door het vertrek van één persoon. Anderen vangen het op, processen worden aangepast, taken geminimaliseerd en uiteindelijk loopt alles door. Het is een organisatieprobleem als jij je onmisbaar voelt.

Wat het gevoel van onmisbaarheid met je doet

Het idee dat je onmisbaar bent kan zwaar wegen. Het zet je onder druk, maakt je gespannen, en heeft gevolgen:

Burn-out: Als je blijft doorgaan omdat je denkt dat niemand anders het kan, raak je uitgeput.
Moeite met loslaten: Taken delegeren voelt bijna onmogelijk, en samenwerken wordt lastig.
Organisatorische stagnatie: Niet alleen jij, maar ook je team of organisatie blijft hangen in oude patronen.
Stilstand in je groei: Wanneer je denkt dat je alles moet aanpakken, heb je geen mogelijkheid om je in een nieuwe richting te ontwikkelen. Je blijft stilstaan en dat kan leiden tot bore-out omdat stilstand tot stagnatie leidt.

En nu lijkt de verantwoordelijkheid alleen bij de medewerker te liggen, maar de organisatie heeft een minstens zo belangrijke rol. In een organisatie met een gezonde werkcultuur zou geen enkele medewerker zich onmisbaar moeten voelen.

Burn-out is meer dan een individueel probleem

Veel mensen zien burn-out als iets persoonlijks. “Je werkt te hard. Je zorgt niet goed voor jezelf. Je moet leren ontspannen. En vooral: je moet leren ‘nee’ te zeggen”. Maar een burn-out is vaak een signaal van iets groters. Iets wat de organisatie zich moet aantrekken. Er is kennelijk een werkcultuur die de onbalans in stand houdt.

Als een organisatie van mensen vraagt om constant aan te staan, nooit te falen en alles zelf op te lossen, ligt burn-out op de loer. Dit gaat niet alleen over de werknemer, maar ook over hoe er wordt samengewerkt en wat er wordt verwacht. Worden er gesprekken gevoerd over dit soort thema’s. Of is het ieder voor zich en god voor ons allen?

Hoe organisaties kunnen bijdragen aan gezonde werkrelaties

Gelukkig kunnen organisaties een groot verschil maken door bewust aandacht te geven aan hun werkcultuur. Denk bijvoorbeeld aan:

Kennis delen: Zorg dat taken en verantwoordelijkheden breed gedragen worden.
Taakverdeling: Maak rollen helder en zorg voor overlap in vaardigheden.
Ruimte voor groei: Bied mogelijkheden om te leren en jezelf te ontwikkelen.
Open communicatie: Laat mensen zich veilig voelen om hun grenzen aan te geven.
Werk-privé balans: Stimuleer dat medewerkers tijd voor zichzelf nemen.

Soms is het ook aan een organisatie om (tijdelijk) ‘nee’ te zeggen, als de portfolio van het bedrijf groter wordt dan de medewerkers aankunnen. Maar in veel organisaties is groei leidend in de strijd om het voortbestaan. In deze markt waarin het nog steeds lastig is goede werknemers te vinden is dit kortzichtig beleid naar mijn mening. Want zonder gezonde medewerkers heb je ook geen gezond bedrijf.

Wat kun jij doen?

Voel jij je onmisbaar? Vraag je dan eens af wat er zou gebeuren als je even wegvalt. Wat doet het met jou dat je die druk voelt? En durf je hierover in gesprek te gaan met je leidinggevende of iemand die je vertrouwt? En als dat niet zo is, wat zit daar achter?

Tot slot

De mythe van onmisbaarheid is precies dat: een mythe. Niemand kan alles alleen dragen, en dat hoeft ook niet.
Burn-out voorkomen begint bij bewustwording, zowel bij jezelf als binnen de organisatie waar je werkt.

Loop jij tegen een gevoel van onmisbaarheid aan en merk je dat het je uitput? Of wil je ontdekken hoe je kunt herstellen van een burn-out? Neem dan contact met me op. Samen kunnen we onderzoeken hoe je meer ruimte voor jezelf creëert, zodat je jezelf misbaar kunt gaan voelen.

Klik op de knop hieronder om een afpraak te maken voor een kennismakingsgesprek. Of stuur mij een mail.

Onderzoek met mij je gevoel van onmisbaarheid, en plan een kennismakingsgesprek

Onverklaarde boosheid ; waarom ben ik zo boos

Onverklaarde boosheid : als je boos lijkt zonder reden

burn-out, coaching, emoties, gevolgen van pesten, perfectionisme, persoonlijke ontwikkeling, wandelcoaching

“Het is makkelijk genoeg om kwaad te worden. Maar kwaad zijn in de juiste mate, op de juiste tijd, om de juiste reden en op de juiste manier, dat is niet gemakkelijk.” Vrij naar Aristoteles

Kom van je boosheid af

Dit citaat kwam bij me naar boven in een coachsessie met een vrouw die veel boosheid in zich had. Ze had een baan waarin ze het goed deed, maar al haar collega’s liepen de kantjes ervan af. Ten minste die indruk kreeg ik door haar verhalen. En zij was boos.

Boos op die collega’s, boos op de manager die er niets aan deed, en boos op zichzelf, omdat zij alles oppakte wat haar collega’s lieten liggen.

Ze was eigenlijk ook aan het einde van haar Latijn. Ze was uitgeput als ze na een dag thuiskwam en had dan vaak hoofdpijn. Hierdoor kon ze niet ontspannen in haar vrije tijd. En daar was ze eigenlijk ook weer boos om.

Waar kwam die boosheid vandaan?

Waarom was ze toch de hele dag door zo boos? Was dat echt om die collega’s en die manager? Of zat er meer achter.

Deze coachee werd vroeger op school gepest, en dat heeft diepe sporen nagelaten waar ze nu (zo’n dertig jaar later) nog steeds last van heeft.

Dat is de tragiek van pesten. Het kan langdurige en complexe gevolgen hebben voor de mentale en emotionele ontwikkeling van het slachtoffer, die zich tot ver in de volwassenheid kunnen manifesteren. Het is dus niet vreemd dat je, als je vroeger gepest werd, daar nu nog last van hebt.

Een van de meest subtiele, maar ingrijpende gevolgen van pesten is onverklaarde boosheid. Deze boosheid kan zich op verschillende manieren uiten.

Uitingsvormen van boosheid

Frustratie en irritatie: Een constant gevoel van frustratie en irritatie kan aanwezig zijn, zelfs in situaties die neutraal lijken. Dit kan leiden tot conflicten met collega’s, vrienden en familieleden.
Overdreven of ongepaste woede-uitbarstingen: Slachtoffers van pesten kunnen moeite hebben om hun emoties te reguleren, waardoor ze in kleine situaties disproportioneel boos reageren.
Moeite met loslaten: Slachtoffers van pesten kunnen moeite hebben om negatieve ervaringen los te laten, waardoor ze vast blijven zitten in een cyclus van boosheid en wrok.

De boosheid van deze coachee op haar collega’s en haar manager kan een symptoom zijn van het niet verwerkt hebben van haar pestverleden. Het pesten op school, en het gebrek aan ondersteuning door haar ouders, hebben haar geleerd wantrouwig te zijn naar anderen en te geloven dat ze niet goed genoeg is. Dit heeft bij haar geleid tot een patroon van perfectionisme en overdreven verantwoordelijkheidsgevoel. Niet gek dus, dat ze altijd een stap harder zette dan haar omgeving en het werk van haar collega’s overnam.

De boosheid die ze ervoer, was dan ook niet gericht op de specifieke situatie op haar werk, maar was een uiting van de diepere pijn en frustratie die ze al lang met zich meedraagt. Met dit gegeven is ze in het coachtraject aan de slag gegaan.

Mijn rol als coach

We zijn in het coachtraject op zoek gegaan naar de bron van haar boosheid, en haar perfectionisme. Als ze die zou begrijpen, zou ze er in het vervolg op een gezondere manier mee om kunnen gaan, waardoor ze de boosheid achter zich kan laten, en de verantwoordelijkheid voor het werk daar kon laten waar die hoorde.
Ik zorg daarbij voor een veilige ruimte. De natuur ondersteunt me daarbij, omdat daar alles oké is. Daardoor voelde ze zich veilig om haar ervaringen met mij te delen en haar gevoelens te uiten.
Door haar gevoelens te erkennen merkt ze dat haar boosheid iets reëels is; iets dat voortkomt uit haar jeugd. Ze is gaan ervaren dat ze niet gek is of overdrijft, en dat haar pijn gezien en gehoord mag worden.
Door gerichte vragen en oefeningen hielp ik haar de link te leggen tussen haar huidige boosheid en haar ervaringen in de kindertijd. We zijn samen op zoek gegaan naar de onbewuste patronen en overtuigingen die haar boosheid voedden.
We oefenden met concrete situaties waarin ze voelt dat haar grenzen worden overschreden. Hierdoor leerde ze om op een meer ontspannen manier te reageren als ze een volgende keer overvraagd wordt (of zichzelf overvraagt).

Geduld en zelfcompassie

Waar we ook aan werken is het besef dat het verwerken van ingrijpende gebeurtenissen, zoals een pestverleden, een langdurig proces is. Vaak willen coachees snel van de pijn af, maar wat al decennia lang de kans heeft gehad om zich te ontwikkelen, is niet van de een op de andere dag weg. Zelfcompassie is dan ook een belangrijk thema. Want het helpt niet als je ongeduldig bent en jezelf op de kop geeft als je weer terugvalt in oud gedrag. Geduld en zelfcompassie zijn dus sleutelwoorden. Eigenlijk zoals in bijna alle coachtrajecten die ik begeleid.

Ben je nieuwsgierig geworden, en wil je weten of coaching in de natuur bij jou past? Neem dan contact met me op. Je kan heel eenvoudig een afspraak inplannen.

Weten of coaching in de natuur bij je past?

Ik ben OK, jij bent OK

coaching, perfectionisme, persoonlijke ontwikkeling

“Ik ben OK, jij bent OK”. Toen ik deze uitspraak jaren geleden voor het eerst hoorde, vond ik daar wel wat van.
“Ik ben OK”? Nou, dat viel wel mee. En of de ander OK was? Dat moest ik eerst nog maar zien.
Nu – vele jaren later – helpt deze uitspraak me vaak in gesprekken met coachees, die worstelen met hun zelfbeeld, en zichzelf helemaal niet goed vinden zoals ze zijn.
Zo had ik laatst een coachee die last had van perfectionisme en zichzelf geen ontspanning gunde zolang haar takenlijst niet was afgevinkt. En aan die takenlijst kwam nooit een eind, want er was altijd wel iets te doen. Ze gunde zichzelf geen rust, want ergens in haar was een stem die zei dat ze dat niet verdiende.

De bron van de uitspraak “Ik ben OK, jij bent OK”

De uitspraak “Ik ben OK, jij bent OK” komt uit de Transactionele Analyse (TA), een persoonlijkheidstheorie uit de jaren ’50 en ’60, ontwikkeld door Eric Berne.
In deze benadering gaan we ervan uit dat ieder mens verantwoordelijk is voor zijn eigen gedrag — én voor de fouten die hij maakt. Maar: gedrag en de persoon zélf zijn twee verschillende dingen.

Een mens is altijd OK. Ook als het gedrag dat iemand laat zien dat misschien niet is.
Het helpt daarom om je oordeel even uit te stellen, en nieuwsgierig te blijven naar de intentie achter iemands gedrag; inclusief dat van jezelf.

Vensters op de wereld

In de TA heeft men het over vier zogenoemde levensposities. Die bepalen hoe je naar jezelf én naar de ander kijkt. Je kunt het zien als vier vensters waardoor je de wereld bekijkt:

Ik ben OK, jij bent OK — de gezonde, evenwichtige positie
Ik ben OK, jij bent niet OK — de arrogante of afstandelijke positie
Ik ben niet OK, jij bent OK — de hulpeloze of afhankelijke positie
Ik ben niet OK, jij bent niet OK — de hopeloze, cynische positie

Welke positie je inneemt, is meestal niet bewust gekozen. Ze ontstaat door ervaringen, opvoeding en overtuigingen die je in de loop van je leven hebt opgedaan. En soms blijf je hangen in een bepaald venster, ook als dat je niet meer helpt.

Jouw venster beïnvloed de manier waarop je in het leven staat

Iedereen heeft in de loop van zijn leven een ‘voorkeursvenster’ ontwikkeld waar hij graag door kijkt en dat lijdt tot een andere houding in het leven. Een paar voorbeelden:

Ik ben OK, jij bent OK (de gezonde positie) + +

Ilse is tevreden. Ze heeft fijn gewerkt, goed samengewerkt en besluit op weg naar huis nog even van de zon te genieten op een bankje.
Ze voelt zich in balans met zichzelf én met de wereld.

Ik ben OK, jij bent niet OK (de arrogante positie) + –

Frits heeft een sterk rapport geschreven, maar moppert: “De opdrachtgever doet er toch niks mee en mijn collega’s hebben me nauwelijks geholpen.”
Hij voelt zich beter dan de ander, en blijft gefrustreerd achter.

Ik ben niet OK, jij bent OK (de hulpeloze positie) – +

Frank voelt zich dom als hij hulp moet vragen aan zijn collega Evelien. “Zij weet altijd wat ze moet doen,” denkt hij.
Hij voelt zich minder dan de ander, onzeker en afhankelijk.

Ik ben niet OK, jij bent niet OK (de hopeloze positie) – –

Paula is moe. Het werk loopt niet, thuis is het chaos en niemand lijkt haar te helpen. “Ik kan het niet, en zij ook niet,” denkt ze.
Ze voelt zich machteloos en alleen.

Jouw voorkeursvenster

Iedereen heeft een ‘voorkeurspositie’: een raam waar je het vaakst door naar de wereld kijkt. Soms is dat helpend, soms niet.
Zit je bijvoorbeeld vaak in de “ik ben niet OK, jij bent wel OK”-positie, dan voel je je snel onzeker of minderwaardig. Je vergelijkt jezelf constant met anderen en stelt hoge eisen aan jezelf.

Goed nieuws: je kunt leren om van venster te wisselen.
Niet door jezelf iets op te leggen, maar door bewust te worden van je automatische reacties — en vriendelijker te worden voor jezelf.

Wil je zelf oefenen?

Hier is een oefening om je eigen positie eens onder de loep te nemen:

Stap 1 – Herken je kritische gedachten
Noteer een gedachte die je de afgelopen week had, waarin jij jezelf kleiner maakte of negatief beoordeelde. Bijvoorbeeld:
“Ik ben niet goed genoeg.”
“Die ander doet het veel beter dan ik.”

Stap 2 – Onderzoek de bron
Vraag jezelf af:

Klinkt deze gedachte als iemand uit je verleden?
Is het écht waar?
Wat zou je tegen een vriend(in) zeggen die dit over zichzelf dacht?

Stap 3 – Zet er een mildere gedachte tegenover
Formuleer een nieuwe zin vanuit de positie “Ik ben OK, jij bent OK”.
Bijvoorbeeld:

“Ik hoef niet perfect te zijn om goed genoeg te zijn.”
“Ook ik mag fouten maken. Dat maakt me niet minder.”
“Ik ben de moeite waard, gewoon zoals ik ben.”

Kies er één en herhaal die regelmatig tegen jezelf. Schrijf hem op een post-it of bewaar hem in je telefoon.

Tot slot

Ook ik voel me soms minder dan een ander, of trek me terug in een ‘niet OK’-gevoel. Het is menselijk. Maar het is niet iets waar je in hoeft te blijven hangen.

Wil je hiermee aan de slag, en zou je het fijn vinden om dat samen met mij te doen? Je bent welkom voor wandel- of online coaching. Samen onderzoeken we wat jij nodig hebt om vaker vanuit het venster “Ik ben OK, jij bent OK” te leven. Klik op de knop hieronder om een kennismakingsgesprek in te plannen.

Plan hier je kennismakingsgesprek

Meer inspiratie?

Wil je vaker geïnspireerd worden, en op de hoogte zijn van de data van mijn bosbaden? Schrijf je dan in voor mijn inspiratiemail. Ik deel daar geregeld over ontspannen in de natuur, burn-out preventie, persoonlijke ontwikkeling en wat me maar te binnen schiet. Inschrijven kan via het formulier hieronder. Uitschrijven is altijd met één klik geregeld.

Perfectionisme en burn-out

burn-out, coaching, perfectionisme

Perfectionisme en burn-out : waarom gaan ze zo vaak samen?

Die vraag viel me van de week in toen ik overdacht met wat voor verhalen mijn coachees vaak bij mij komen. Perfectionisme maakt daar vaak onderdeel van uit. Het heeft ze vaak ver gebracht, maar het kan uiteindelijk ook tot een burn-out leiden. Ze werken zo hard, ze vinden het nooit goed genoeg, en daarmee bereiken ze heel veel. Maar ze gaan ook steeds harder werken, om maar te kunnen voldoen aan de hoge standaarden die ze zichzelf opgelegd hebben, en ze komen niet toe aan ontspanning. Zie hier het perfecte recept voor een burn-out.
Maar waar komt dat perfectionisme nu toch vandaan? Waarom legt een perfectionist de lat zo hoog voor zichzelf?

Daar zijn verschillende verklaringen voor. En zoals zo vaak is de bron van een patroon dat nu last geeft te vinden in de jeugd.

De bron van perfectionisme

De bron van perfectionisme ligt vaak in de jeugd.

Het kan zijn dat je bent opgegroeid in een omgeving waarin weinig aandacht voor jou was. Door extra je best te doen, kreeg je complimenten, en dat smaakte naar meer. Het is voor een kind namelijk heel belangrijk om gezien te worden. Daar doet het heel veel voor. Ook als dat ten koste gaat van andere dingen.
Het tegenovergestelde kan ook aan de hand zijn. Je was bijvoorbeeld heel goed in sport, en je werd door je ouders gestimuleerd om nog beter te worden. Je prestaties op het sportveld werden daardoor steeds belangrijker. Je zag “Als ik maar heel goed mijn best blijf doen, dan maak ik mijn ouders blij”.
Als er vroeger vaak ruzie was in huis, kan je ook steeds meer je best zijn gaan doen op school bijvoorbeeld. Als je dat deed, goede cijfers haalde, was dat een manier om je vader of moeder af te leiden, waardoor de aandacht op jou gevestigd was, en de ruzie even ophield. Maar het kon ook een manier voor jou worden om te ontsnappen aan de akelige sfeer thuis. Je vluchtte dan als het ware in je huiswerk.
Ook het op jonge leeftijd een ouder verliezen kan ertoe leiden dat het kind extra zijn best gaat doen. Niet lastig zijn, want het verdriet van de overgebleven ouder is zo groot. Voor het eigen verlies is geen ruimte. En zo ontstaat ‘verlaat verdriet’.

Dit zijn dus manieren waarop perfectionisme kan ontstaan.

Perfectionisme en burn-out

Hoe leidt perfectionisme nu tot een burn-out? Dat kan eigenlijk op verschillende manieren. Perfectionisten zijn bang om fouten te maken, of dat dingen mislukken. Om dat te voorkomen, kunnen ze twee strategieën hanteren.

Ze gaan steeds meer hun best doen om een doel te behalen. Een doel dat vaak onhaalbaar is. Ze gaan nog harder werken, nog meer hun best doen, nog meer opleidingen volgen. En omdat er maar 24 uur in een dag zit, houden ze geen tijd over voor ontspanning.
Dit kan leiden tot overspannenheid en uiteindelijk zelfs tot een burn-out. Dit is het beeld wat veel mensen van perfectionisten hebben. Maar het kan ook de andere kant op werken:
Ze vermijden juist de confrontatie, waardoor ze niet kunnen falen. Perfectionisme en faalangst gaan vaak samen. Ze beginnen niet aan het nastreven van een doel, of als ze ergens aan begonnen zijn, haken ze voortijdig af. Want als je ergens niet aan begint, kun je ook niet falen. Door dit gedrag zet de perfectionist zichzelf vast en komt hij nergens toe. Perfectionisme kan dan zelfs verward worden met luiheid. Niet in de laatste plaats door de perfectionist zelf. Dit zal eerder tot een bore-out dan een burn-out leiden. Dezelfde symptomen, maar met een heel andere oorzaak.

Perfectionisme als waarschuwingssignaal

Je kan heel eenvoudig zeggen: “stop met het nastreven van het perfecte plaatje, want dat bereik je toch niet”. En dat is natuurlijk zo. Perfectie bestaat niet; het kan altijd beter. Maar je zou perfectionisme ook kunnen zien als een waarschuwingssignaal. Kennelijk ben je iets aan het ontlopen als je perfectionisme weer de kop op steekt. In het verleden werkte dat ook, dus waarom zou je daar niet mee doorgaan?
Het antwoord daarop weet je denk ik wel. Anders had je niet zover doorgelezen. Perfectionisme leidt tot stress en kan uiteindelijk in een burn-out of bore-out uitmonden. En dat is wat je niet wilt. Onderzoek dus welke situatie of emotie je aan het ontlopen bent als je ‘perfectionisme monster’ zich weer doet gelden.

Heb je daarbij ondersteuning nodig, dan help ik je graag het ‘monster in de bek te kijken’. Neem dan contact met me op.

Uitstelgedrag en perfectionisme : hoe zit dat bij jou?

perfectionisme, persoonlijke ontwikkeling

Dit bericht was er bijna niet gekomen! Ik had last van uitstelgedrag. En daar ga ik het over hebben, en dan specifiek over uitstelgedrag en de relatie met perfectionisme. Want dat die relatie er is, staat wel vast. En het goede nieuws: er valt wat aan te doen.

“Het betere is de vijand van het goede.”

“Het betere is de vijand van het goede.” In die uitspraak zit veel waarheid. Want als je almaar blijft bijschaven en verbeteren, en piekeren over hoe iets nog beter kan, dan komt iets nooit af, en bereik je dus ook niet het goede. Het kan er zelfs toe leiden dat je ergens maar niet aan begint, omdat je bang bent dat het perfecte beeld dat jij in je hoofd hebt niet kunt bereiken. Streven naar het hoogst haalbare is in zichzelf niet slecht, maar als het doorslaat en je uitstelgedrag en perfectionisme je belemmert in je leven, dan is het goed om eens te kijken wat hier achter zit.

Perfectionisten bestaan er in allerlei soorten en maten. Het algemeen aanvaarde beeld van een perfectionist is iemand die alles tot in de puntjes op orde heeft. Een perfecte baan, relatie, huis, auto, uiterlijk, leven; het hele plaatje. Veel perfectionisten herkennen zich hier niet in. Ze zeggen: “Ik ben geen perfectionist, moet je zien hoe mijn huis en tuin eruit zien, dat is echt niet perfect” en daarbij vergeten ze dat ze op andere terreinen wel de lat heel hoog leggen en streven naar het onhaalbare. Want dat is wat perfectionisten doen. Ze stellen voor zichzelf een doel dat zo groot is, dat het onmogelijk te bereiken valt

Uitstelgedrag is een uiting van perfectionisme

Perfectionisme uit zich op verschillende manieren. Waar het op neer komt is dat perfectionisten bang zijn om fouten te maken en te falen. Om dat te vermijden kunnen ze twee strategieën hanteren:

Ze gaan steeds meer hun best doen om het onhaalbare doel te halen. Nog harder werken, nog meer lezen, nog meer opleidingen volgen, nog meer streven. Uiteindelijk kan dit leiden tot extreme vermoeidheid en mogelijk zelfs een burn-out. Dit is het beeld wat veel mensen van perfectionisten hebben. Maar het kan ook de andere kant op werken:
Ze vermijden juist de confrontatie met het onhaalbare doel, door er niet aan te beginnen of als ze ergens aan begonnen zijn, voortijdig af te haken. Want als je ergens niet aan begint, kun je ook niet falen. Door dit gedrag zet de perfectionist zichzelf vast en komt hij nergens toe. Perfectionisme kan dan zelfs verward worden met luiheid. Niet in de laatste plaats door de perfectionist zelf.

“Mag het een onsje minder?”

Ik vind het een verfrissend idee dat het ook best ‘een onsje minder mag’, dat het niet altijd een tien hoeft te zijn, maar dat een zesje soms ook goed genoeg is. Mijn eigen angst om te falen heb ik steeds beter onder controle. Door het inzicht dat mislukkingen niet bestaan, alleen tussenresultaten, geef ik mezelf veel meer ruimte om te experimenteren en dingen aan te pakken die ik in het verleden aan me voorbij zou laten gaan, uit angst om te falen. En dat geeft ruimte voor groei.

Ben je op zoek naar ruimte voor groei, neem dan contact met me op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.

Meer inspiratie?

Wil je vaker geïnspireerd worden, en op de hoogte zijn van de data van mijn bosbaden? Schrijf je dan in voor mijn inspiratiemail. Ik deel daar geregeld over ontspannen in de natuur, burn-out preventie, persoonlijke ontwikkeling en wat me maar te binnen schiet. Inschrijven is gemakkelijk, met onderstaand formulier. Uitschrijven ook, met een druk op de knop onderaan iedere e-mail die je van me krijgt.