Zelfvertrouwen kwijt na een burn-out
“Ik ben mijn zelfvertrouwen kwijt na mijn burn-out”. Deze opmerking hoor ik nogal eens. Een burn-out is een levensveranderende ervaring, en alles waarvan je dacht dat je begreep hoe het in elkaar zit, lijkt ineens op losse schroeven te staan. Dat doet iets met je zelfvertrouwen. Het werkt echter ook de andere kant op. Als je in je werk al weinig zelfvertrouwen ervaart, kan dat ertoe leiden dat je gaat overpresteren, omdat je bang bent dat je niet goed genoeg bent. Hier is een naam voor: het impostersyndroom. Over het impostersyndroom als bron van burn-out heb ik eerder geschreven. Misschien vind je het interessant om hier meer over te lezen.
Terug naar zelfvertrouwen. Wat is het precies en wat gebeurt er als je je zelfvertrouwen kwijt bent? En ook belangrijk: hoe krijg je (weer) meer zelfvertrouwen? Daarover gaat dit artikel.
Je bent je zelfvertrouwen kwijt
Zelfvertrouwen wordt vaak gezien als een eigenschap die iemand van nature wel of niet heeft. Maar zo zwart/wit is het niet. Dat blijkt ook wel als ik praat met mensen die een burn-out hebben gehad. Burn-out en zelfvertrouwen zijn nauw met elkaar verbonden. Iemand die een burn-out heeft, heeft vaak minder zelfvertrouwen. Doordat je te lang onder hoge druk hebt gestaan, ga je je eigen vaardigheden in twijfel trekken en je capaciteiten onderschatten. Je voelt je minder bekwaam en onzeker over je vermogen om uitdagingen aan te gaan en taken succesvol uit te voeren. Die energie die je ooit had om dingen aan te pakken en uitdagingen te trotseren, lijkt ineens verdwenen te zijn.
Ook kan een burn-out jouw beeld van jezelf aantasten. Waar je eerder vol zelfvertrouwen in het werk stond, raak je nu gevangen in een negatieve spiraal van gedachten en overtuigingen over jezelf en jouw capaciteiten. Schaamte komt hier ook om de hoek kijken, want eerder had je alles voor elkaar en nu lukt het je ineens niet meer. Dit gebrek aan vertrouwen en deze schaamte kan je verder isoleren en een gevoel van eenzaamheid versterken, wat het herstelproces bemoeilijkt.
Hoe ga je de uitdaging aan om je zelfvertrouwen te herwinnen na een burn-out
Het herwinnen van zelfvertrouwen na een burn-out is een behoorlijk opgave. Het vergt tijd, geduld en moeite. Tijdens dit proces zijn er verschillende uitdagingen die je kunt tegenkomen:
- Angst om terug te vallen: Na een burn-out kun je bang zijn om weer in dezelfde uitputtende situatie te belanden. Die angst kan je belemmeren om nieuwe kansen te grijpen en uit je comfortzone te stappen.
- Zelfverwijt en schuldgevoelens: Misschien geef je jezelf de schuld van het hebben van een burn-out, wat je zelfvertrouwen verder ondermijnt. Onthoud dat een burn-out het resultaat is van verschillende factoren en dat het niet jouw schuld is.
- Vergelijken met anderen: Tijdens je herstel kan je de neiging hebben om jezelf te vergelijken met anderen die het wel voor elkaar lijken te hebben, waardoor je je nog meer onbekwaam voelt. Besef dat iedereen zijn eigen pad heeft en dat vergelijken niet zinvol is.
- Het loslaten van perfectionisme: Perfectionisme kan bijdragen aan een burn-out en het herstel ervan bemoeilijken. Leer accepteren dat je niet perfect hoeft te zijn en dat het oké is om fouten te maken.
Het is belangrijk om je bewust te zijn van deze uitdagingen en te weten dat je niet alleen bent. Het herwinnen van zelfvertrouwen na een burn-out is mogelijk en met de juiste stappen en ondersteuning kun je je innerlijke kracht en veerkracht herontdekken. Zelfcompassie kan jou helpen bij dit herstelproces. Hierna volgen de negen punten waarmee je kunt bouwen aan je zelfvertrouwen.
1 Zelfcompassie : de eerste stap naar herstel
Een burn-out kan dus behoorlijk wat schade aanrichten aan het zelfvertrouwen. Maar wat niet helpt is om jezelf hiervoor af te straffen door negatieve zelfspraak, als: “hoe heb ik het zover kunnen laten komen, wat een sufferd ben ik dat ik hier nu thuis op de bank zit, …”. Het is in deze situatie juist belangrijk om zacht voor jezelf te zijn en zelfcompassie te cultiveren tijdens je herstel.
Zelfcompassie betekent vriendelijkheid en begrip hebben voor jezelf, net zoals je dat zou hebben voor een goede vriend die het moeilijk heeft. Het betekent jezelf toestaan om menselijk te zijn, inclusief het maken van fouten en jezelf niet te veroordelen voor wat er is gebeurd. Jij bent niet de enige die worstelt met een burn-out, en je verdient medeleven en liefde, ook van jezelf.
Er zijn verschillende manieren waarop je zelfcompassie kunt cultiveren. Probeer eens dagelijks een paar minuten te nemen om te mediteren en jezelf vriendelijkheid te sturen. Praat tegen jezelf zoals je tegen een goede vriend zou doen en laat negatieve zelfpraat los. Herinner jezelf eraan dat je niet perfect hoeft te zijn en dat het oké is om jezelf te omarmen, inclusief alle imperfecties. Doe dat ook eens letterlijk. Omarm jezelf en zeg tegen jezelf: “Het is oké dat ik nu even niet oké ben”.
Een boek dat ik je kan aanraden over zelfcompassie is het boek van Kristin Neff, met de toepasselijke titel Zelfcompassie : stop jezelf te veroordelen.
2 Terug naar de basis : herontdekken van je waarden
Een burn-out kan het gevoel van identiteit en eigenwaarde flink verstoren. Maar je kan het ook zien als een kans om te ontdekken wie je ten diepste eigenlijk wil zijn. In mijn coachtrajecten besteed ik vrijwel altijd aandacht aan kernwaarden, omdat het niet leven naar je kernwaarden een bron van burn-out kan zijn. Ik heb hiervoor ook een kernwaardentest ontwikkeld.
Denk eens terug aan momenten in je leven waarin je succesvol was, waar je trots op bent, en waarin je je krachtig voelde. Identificeer je sterke punten en successen uit het verleden, hoe klein ze ook mogen lijken. Het zijn deze positieve aspecten van jezelf die je kunnen helpen bij het herwinnen van zelfvertrouwen.
Tijdens je herstel van een burn-out is het belangrijk om jezelf open te stellen voor verandering en groei. In plaats van jezelf te beperken door te denken dat je niet goed genoeg bent, omarm je de kans om jezelf opnieuw uit te vinden en te ontwikkelen. Zelfvertrouwen groeit door het aanpakken van uitdagingen en het aangaan van nieuwe ervaringen. Dus laat jezelf toe om te groeien en te leren terwijl je de weg naar zelfvertrouwen bewandelt.
3 De kracht van positieve zelfspraak
Jouw interne dialoog heeft een enorme invloed op je zelfvertrouwen. Hoe je tegen jezelf praat kan je versterken of verzwakken. Het is tijd om die innerlijke criticus aan te pakken en je zelfspraak om te buigen naar iets positiefs. Die innerlijke criticus kan heel krachtig zijn, en continu gedachten in je hoofd laten oppoppen. Ik noem hem ook wel ‘radio gekkenwerk’.
Begin met het opmerken van negatieve zelfpraat van jouw interne radio. Als je merkt dat je jezelf bekritiseert, stop dan even en stel jezelf de vraag: “Zou ik dit ook tegen een vriend zeggen?” Waarschijnlijk niet. Behandel jezelf dan ook als een vriend en spreek met jezelf op een vriendelijke en ondersteunende manier.
Positieve zelfspraak helpt je om negatieve gedachten en twijfels te overwinnen, waardoor je zelfvertrouwen kan groeien. Onthoud dat je gedachten jouw realiteit vormen, dus waarom zou je ze niet vormgeven met positieve en ondersteunende overtuigingen?
4 Stap voor stap vooruit : doelen en beloningen
Als je je zelfvertrouwen kwijt bent, is het herwinnen ervan een stapsgewijs proces, dus geef jezelf de ruimte om kleine stappen te nemen en vooruitgang te boeken. Stel haalbare doelen voor jezelf tijdens het herstelproces. Begin met kleine, realistische doelen die je elke dag kunt bereiken. Naarmate je meer vertrouwen krijgt, kun je grotere doelen nastreven.
Vier elke kleine vooruitgang die je boekt, hoe klein het ook mag lijken. Beloon jezelf voor je inspanningen, zelfs als je doelen niet helemaal zijn bereikt zoals je had gehoopt. Beloningen moedigen positief gedrag aan en helpen je om gemotiveerd te blijven terwijl je aan je zelfvertrouwen werkt.
Bedenk wel dat het pad naar zelfvertrouwen niet altijd een rechte lijn omhoog is. Er zullen onvermijdelijk tegenslagen zijn, maar dat is oké. Herzie je doelen indien nodig en wees geduldig met jezelf terwijl je leert en groeit.
5 Steun van buitenaf : het belang van de mensen om je heen
Het herwinnen van zelfvertrouwen na een burn-out is niet iets dat je alleen hoeft te doen. Het is oké om steun te zoeken van buitenaf. Dat kan variëren van professionele hulp, zoals therapie of coaching, tot steun van vrienden, familie of (online) steungroepen.
Een professionele hulpverlener kan je helpen bij het begrijpen van de oorzaken van je burn-out en je begeleiden bij het opbouwen van een gezond zelfvertrouwen. Steun van vrienden en familie kan je ondersteunen en je aanmoedigen tijdens je herstelproces.
Het delen van je ervaringen met anderen die een vergelijkbare reis doormaken, kan ook helend zijn. Het kan je het gevoel geven dat je niet alleen bent en dat anderen begrijpen wat je doormaakt. Wees niet bang om om hulp te vragen en je omringen met een supportnetwerk dat je helpt bij het versterken van je zelfvertrouwen.
7 Grenzen en zelfrespect : het beschermen van je zelfvertrouwen
Een burn-out kan vaak het gevolg zijn van het overschrijden van grenzen en het negeren van je eigen behoeften. Nu is het tijd om die grenzen te definiëren en te respecteren. Besef dat je niet alles voor iedereen hoeft te doen en dat het oké is om “nee” te zeggen. Stel duidelijke grenzen voor jezelf, zowel op het werk als in je persoonlijke leven. Leer herkennen wanneer je te veel hooi op je vork neemt en neem stappen om overbelasting te voorkomen. Vergeet niet dat zelfrespect essentieel is voor het herwinnen van zelfvertrouwen. Behandel jezelf met respect en wees je bewust van je eigen behoeften en wensen. Als je jezelf en je eigen welzijn op de eerste plaats zet, zal je zelfvertrouwen groeien.
8 Kleine successen vieren : opbouwen van positieve ervaringen
Op weg naar herstel van een burn-out is het belangrijk om te erkennen en te vieren wat je bereikt. Zelfs de kleinste successen zijn belangrijk en verdienen erkenning. Wanneer je een doel bereikt, hoe klein het ook mag zijn, neem dan even de tijd om het te vieren. Sta stil bij je prestaties en geef jezelf een schouderklopje. Dit versterkt je zelfvertrouwen en motiveert je om verder te gaan.
Het is ook waardevol om mislukkingen te zien als leermomenten in plaats van bevestiging van inadequaatheid. Iedereen maakt fouten, en het is juist deze ervaring die ons helpt te groeien en te leren. Laat tegenslagen je niet ontmoedigen, maar zie ze als waardevolle leermomenten op je reis naar zelfvertrouwen.
9 Hervonden zelfvertrouwen : geduld en acceptatie
Herwinnen van zelfvertrouwen na een burn-out is een reis, geen sprint. Als je je zelfvertrouwen kwijt bent, is het belangrijk om geduld te hebben met jezelf terwijl je de weg bewandelt naar een gezond zelfvertrouwen. Het is normaal dat je niet onmiddellijk resultaten ziet. Wees geduldig en wees niet te hard voor jezelf als het even niet gaat zoals je had gehoopt. Het is oké om jezelf de tijd te geven om te herstellen en te groeien. Accepteer jezelf en je reis naar zelfvertrouwen met mededogen. Jij bent waardevol, ongeacht waar je nu staat. Herinner jezelf eraan dat het herwinnen van zelfvertrouwen een proces is dat met vallen en opstaan verloopt. Geef jezelf toestemming om te groeien en te leren, en laat perfectionisme los.
Tot slot
Het herwinnen van zelfvertrouwen na een burn-out is een reis van herstel, groei en zelfontdekking. Het vergt moed, geduld en toewijding, maar het is absoluut mogelijk. Begin met het cultiveren van zelfcompassie en vriendelijkheid naar jezelf toe. Herontdek je sterke punten en successen uit het verleden, en wees open voor groei en verandering. Omarm de kracht van positieve zelfspraak en stel haalbare doelen voor jezelf. Vier elke vooruitgang die je boekt en wees niet bang om steun te zoeken van buitenaf. Zorg goed voor jezelf, stel grenzen en respecteer jezelf. Herinner jezelf eraan dat het oké is om menselijk te zijn en dat je niet perfect hoeft te zijn. Wees geduldig en accepteer jezelf met mededogen terwijl je op weg bent naar herstel van je zelfvertrouwen. Je bent waardevol en je verdient het om in jezelf te geloven.
Jouw reis naar zelfvertrouwen is uniek en prachtig. Het is een reis van zelfliefde en herontdekking, en je staat er niet alleen voor. Wees trots op jezelf voor elke stap die je zet, hoe klein ook, en weet dat je steeds sterker wordt. Jij bent krachtig, veerkrachtig en capabel. Onthoud dat en weet dat je alles kunt bereiken wat je wilt, op je eigen tempo, op je eigen manier. Ga ervoor en omarm het prachtige avontuur dat voor je ligt.
Meer inspiratie?
Wil je vaker geïnspireerd worden? Schrijf je dan in voor mijn inspiratiemail. Ik deel daar geregeld over ontspannen in de natuur, burn-out preventie, persoonlijke ontwikkeling en wat me maar te binnen schiet. Ook stel ik je op de hoogte van de data van mijn bosbaden. Inschrijven is gemakkelijk, met onderstaand formulier. Uitschrijven ook, met een druk op de knop onderaan iedere e-mail die je van me krijgt.